Κατά τη διάρκεια της Κατοχής, η μεραρχία Εντελβάις ξεδίπλωσε τη δολοφονική της δράση και αιματοκύλησε, λεηλάτησε και ερήμωσε δεκάδες χωριά σε όλα τα Βαλκάνια. Στην Ελλάδα δολοφόνησε αμάχους χωρικούς και κακοποίησε εκατοντάδες γυναίκες με το πρόσχημα ότι οι χωρικοί βοηθούσαν τους αντάρτες.
Οι Γερμανοί την αποκαλούν «άσπιλη» και «ηρωική» μεραρχία, αλλά η πραγματική ιστορία της αποτελεί όνειδος για την ανθρωπότητα. Μία από τις λιγότερο γνωστές επιδρομές της Εντελβάις έγινε στη Μενδενίτσα Φθιώτιδας.
Η έφοδος της Εντελβάις στη Μενδενίτσα
21 Σεπτεμβρίου 1943. Ναζιστικά στρατεύματα και αντάρτικες δυνάμεις μάχονται κοντά στην περιοχή των Θερμοπυλών. Η έκβαση της μάχης βρίσκει τις κατοχικές δυνάμεις ηττημένες, με σημαντικές απώλειες. Ως επακόλουθο, ο γερμανικός στρατός προέβη σε εκκαθαριστικές επιχειρήσεις στη Δυτική Λοκρίδα στις αρχές Οκτωβρίου του 1943.
Στις 8 Οκτωβρίου 1943, οι άνδρες της ορεινής Μεραρχίας «Εντελβάις» επιτέθηκαν στη Μενδενίτσα Φθιώτιδας, με 5 τανκς και πολυάριθμο πεζικό.
Με την έφοδο των Ναζί, οι κάτοικοι του χωριού σκορπίστηκαν στα γειτονικά βουνά και στις ρεματιές. Οι μοναδικοί που παρέμειναν στην Μενδενίτσα ήταν λίγοι ηλικιωμένοι και άρρωστοι. Διατάχθηκαν να καλέσουν τους συντοπίτες τους να γυρίσουν, υποσχόμενοι ότι θα μείνουν ασφαλείς. Το ίδιο βράδυ, η μεραρχία «Εντελβάις» συνέλαβε όλους τους ηλικιωμένους, κακοποίησε σεξουαλικά τις γυναίκες του χωριού και λεηλάτησε δεκάδες σπίτια.
Το Ολοκαύτωμα της Μενδενίτσας
Το επόμενο πρωί, στις 9 Οκτωβρίου 1943, όλοι οι ηλικιωμένοι συγκεντρώθηκαν στην πλατεία του χωριού. Αρχικά η εντολή ήταν να εκτελεστούν, αλλά στην συνέχεια άλλαξε και δόθηκε νέα διαταγή. «Κάψτε το» χωριό.
Έτσι και έγινε. Ανατίναξαν το εξωκλήσι του Αγίου Αθανασίου, κοντά στο νεκροταφείο του χωριού, όπου και βρήκαν αποθηκευμένα πυρομαχικά. Με αυτά πυρπόλησαν το χωριό από άκρη σε άκρη. Από τα 310 σπίτια κάηκαν ολοσχερώς τα 297 μαζί με το σχολείο και το κοινοτικό κατάστημα.
Μαζί με τα σπίτια κάηκαν και οι σοδειές των χωρικών που είχαν αποθηκεύσει για τον χειμώνα καθώς και όλα τα υπάρχοντα τους. Οκτώ σπίτια καταστράφηκαν μερικώς και 5 γλίτωσαν από τύχη. Ο Ναός του Αγίου Γεωργίου, ήταν το μοναδικό διασωθέν κτήριο.
Η επιδρομή της Εντελβάις στα γειτονικά χωριά
Στις 10 Οκτωβρίου 1943 οι άνδρες της μεραρχίες Εντελβάις επέδραμαν στα χωριά πλησίον της Μενδενίτσας. Έκαψαν και λεηλάτησαν τον συνοικισμό των Καραβιδίων, αγροικίες στην περιοχή Άρνιτσα και το ορεινό χωριό της Δρακοσπηλιάς, το οποίο έκτοτε εγκαταλείφθηκε από τους κατοίκους του.
Οβίδα του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου που βρέθηκε τυχαία από έναν αγρότη στο χωράφι του σε γειτονική περιοχή της Μενδενίτσας, στον Μώλο Φδιώτιδας |
Την επόμενη μέρα (11/10/1943), τα γερμανικά στρατεύματα αποχώρησαν και από την Μενδενίτσα, έχοντας εκπληρώσει τον στόχο τους. Οι κάτοικοι άρχισαν να επιστρέφουν. Μόνο που πλέον δεν υπήρχαν τα σπίτια τους. Έφυγαν νοικοκύρηδες και σε λίγες ώρες επέστρεψαν άστεγοι.
Η αναγνώριση της Μενδενίτσας ως μαρτυρικό χωριό
Το καλοκαίρι του 2018, εβδομήντα επτά χρόνια μετά την ολική καταστροφή της Μενδενίτσας, το χωριό αναγνωρίστηκε επισήμως από την Ελληνική Πολιτεία ως μαρτυρικό χωριό της κατοχικής περιόδου 1941-1944. Η αναγνώριση ήταν καρπός της υπομονετικής προσπάθειας κατοίκων και συγγενών των θυμάτων, προκειμένου η ιστορία του χωριού να μην χαθεί στη λήθη. 325 κάτοικοι και πολίτες με καταγωγή από τη Μενδενίτσα καθώς και 40 ηλικιωμένοι που βίωσαν την καταστροφική επέλαση της Εντελβάις, συνέβαλαν δια της υπογραφής τους. Για να μη ξεχαστεί ποτέ το έγκλημα και αυτοί που το διέπραξαν.
πηγή: www.mixanitouxronou.gr
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΘΕΜΑΤΟΣ kaliterilamia.gr