Ομιλία του Υπουργού Οικονομικών κ. Χρήστου Σταϊκούρα στη Διαρκή Επιτροπή Οικονομικών Υποθέσεων της Βουλής
Κυρίες και κύριοι Συνάδελφοι,
Το Υπουργείο Οικονομικών καταθέτει, σήμερα, Σχέδιο Νόμου για την οικονομική ενίσχυση των παραχωρησιούχωντου Διεθνούς Αερολιμένα Αθηνών και των 14 Περιφερειακών Αεροδρομίων Αιγαίου, Κρήτης, Ηπειρωτικής Ελλάδας και Ιονίου, λόγω των περιοριστικών μέτρων που ελήφθησαν για την αντιμετώπιση της πανδημίας του κορονοϊού κατά το έτος 2020.
Η πρόβλεψη αυτή καθίσταται απαραίτητη διότι:
πρόκειται για καίριες υποδομές της χώρας, των οποίων η εύρυθμη λειτουργία είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την ομαλή διαβίωση στις περιοχές που αυτές εξυπηρετούν, και επειδή οι συγκεκριμένες υποδομές υπέστησαν ιδιαιτέρως βαρύ πλήγμα από το ξέσπασμα της υγειονομικής κρίσης και τους συνακόλουθους, αναγκαίους, περιορισμούς στις μετακινήσεις αεροσκαφών και επιβατών.Αντίστοιχες προβλέψεις έχουν λάβει και άλλες Κυβερνήσεις, παγκοσμίως.
Κυρίες και κύριοι Συνάδελφοι,
Συγκεκριμένα:
1ον. Στην περίπτωση των 14 Περιφερειακών Αεροδρομίων προωθείται οικονομική ενίσχυση των παραχωρησιούχωνμέσω της κύρωσης της συμφωνίας, που συνάφθηκε, κατ’εφαρμογή των Συμβάσεων Παραχώρησης, μεταξύ του ΤΑΙΠΕΔ, των Εταιρειών και του Ελληνικού Δημοσίου.
Η παρούσα διάταξη κρίνεται αναγκαία διότι η εταιρεία υπέστη, εξαιτίας των περιοριστικών μέτρων, πολύ σημαντική απώλεια εσόδων, λόγω της τεράστιας μείωσης της επιβατικής κίνησης.
Είναι χαρακτηριστικό ότι όσον αφορά στα αεροδρόμια που διαχειρίζεται η εταιρεία «Fraport», η επιβατική κίνηση περιορίστηκε, για το έτος 2020, σε ποσοστό 70,5% σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του έτους 2019, και σε ποσοστό 72,1% σε σχέση με τις προβλέψεις του Οικονομικού Μοντέλου, όπως αυτό υφίσταται με τη σύμβαση παραχώρησης του 2015.
Ενώ, σύμφωνα με την «Επισκόπηση των Εκτιμώμενων Οικονομικών Συνεπειών της Πανδημίας COVID-19 στα 14 Περιφερειακά Αεροδρόμια της Ελλάδος», που διενεργήθηκε από ιδιωτική εταιρεία για λογαριασμό του ΤΑΙΠΕΔ, τα πραγματοποιηθέντα κέρδη προ φόρων, τόκων και αποσβέσεων του έτους 2020, υπολείπονται των προβλεφθέντων του Οικονομικού Μοντέλου κερδών σχεδόν κατά 178 εκατ. ευρώ.
Γι’ αυτή την αποζημίωση ορίζεται ότι το Ελληνικό Δημόσιο κρίνει ότι συντρέχει «Γεγονός Ευθύνης Δημοσίου» κατά τα προβλεπόμενα στη σχετική Σύμβαση Παραχώρησης, και ο Παραχωρησιούχος αποδέχεται τον συμψηφισμό πληρωμών προς το Ελληνικό Δημόσιο, βάσει της ίδιας Σύμβασης.
Συμφωνείται έτσι ότι η καταβολή της ανωτέρω αποζημίωσης για το έτος 2020, λαμβάνει χώρα με συμψηφισμό, και ειδικότερα ότι ο Παραχωρησιούχος δεν θα καταβάλει την Ετήσια Αμοιβή Παραχώρησης για τα έτη 2019, 2020, και 2021.
Ο Παραχωρησιούχος δεσμεύεται ότι παραιτείται από οποιαδήποτε περαιτέρω αξίωση αναφορικά με την απώλεια εσόδων, τις ζημίες από τις καθυστερήσεις των έργων και κάθε άλλη ζημία που υπέστη εξαιτίας των μέτρων αντιμετώπισης της πανδημίας και των συνεπειών αυτής εντός του 2020.
Η βάση της απόφασης είναι ότι όταν τα περιφερειακά αεροδρόμια λειτουργούν σε κανονικότητα, συμβάλλουνσημαντικά στα δημόσια οικονομικά, και ευρύτερα στην οικονομία της χώρας.
2ον. Στην περίπτωση του Διεθνούς Αερολιμένα Αθηνών χορηγείται οικονομική ενίσχυση στην εταιρεία για την αποκατάσταση άμεσα συναρτώμενης με την πανδημία του κορονοϊού ζημίας που υπέστη κατά το έτος 2020.
Το ποσό αυτό μπορεί να φτάσει έως 130 εκατ. ευρώ και χορηγείται ως ακολούθως:
Άμεση επιχορήγηση έως του ποσού περίπου των 51,6 εκατ. ευρώ. Συμψηφισμός υποχρεώσεων καταβολής αμοιβής για τη χορήγηση δικαιωμάτων σύμφωνα με τη Σύμβαση Ανάπτυξης Αεροδρομίου, ύψους έως περίπου 78,4 εκατ. ευρώ καταβλητέων τα έτη 2020, 2021 και 2022.Ο συμψηφισμός τόσο ανά έτος, όσο και στο σύνολο, δεν δύναται να υπερβαίνει αυτά τα ποσά, σε περίπτωση δε που διαπιστωθεί ότι η καταβλητέα αμοιβή είναι μεγαλύτερη για κάποιο εκ των ανωτέρω ετών, τότε ο Διεθνής Αερολιμένας Αθηνών υποχρεούται στην καταβολή του υπερβάλλοντος ποσού για το αντίστοιχο έτος.
Σημειώνεται ότι το ποσό αυτό τελεί υπό την αίρεση της έγκρισης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για το έτος 2020, όπου και καθορίζεται η χρονική περίοδος για την οποία εγκρίνεται η ενίσχυση, καθώς και το ποσό αυτής.
Τονίζεται ότι ο Διεθνής Αερολιμένας Αθηνών, ανταποκρινόμενος στον κρίσιμο ρόλο του ως φορέα λειτουργίας και διαχείρισης μιας στρατηγικής υποδομής για τη χώρα, συνέχισε – καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους 2020 – τη λειτουργία του αεροδρομίου, διασφαλίζοντας την εξυπηρέτηση της ελάχιστης εναπομείνασας εμπορικής αεροπορικής κίνησης, αλλά και των εθνικών αναγκών στο πλαίσιο της κρίσης.
Ωστόσο, η συνέχιση της λειτουργίας του, με ταυτόχρονη σχεδόν καθολική έλλειψη εσόδων, έχει ιδιαίτερα επιβαρυντικές συνέπειες στην επιχειρηματική βιωσιμότητα της εταιρείας και στη διατήρηση των θέσεων εργασίας.
Ο ΔΑΑ υποχρεούται να υποβάλει, έως τις 31.12.2021, στις αρμόδιες υπηρεσίες των Υπουργείων Οικονομικών και Υποδομών και Μεταφορών, πλήρη έκθεση των λειτουργικών εσόδων και εξόδων που συνδέονται με τη δραστηριότητα της εταιρείας για την περίοδο της οικονομικής ενίσχυσης, πιστοποιημένα από ανεξάρτητες εταιρείες, προκειμένου να επιβεβαιωθεί ότι δεν υφίσταται υπερβάλλουσα οικονομική ενίσχυση της εταιρείας.
Εάν η ζημία υπολείπεται του ποσού της οικονομικής ενίσχυσης, για το υπερβάλλον ποσό δεν διενεργείται συμψηφισμός για τα επόμενα έτη.
Εφόσον εξακολουθεί να υφίσταται υπερβάλλον ποσό για το οποίο έχει διενεργηθεί καταβολή ή συμψηφισμός, αυτό ανακτάται.
Με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Υποδομών και Μεταφορών καθορίζονται η διαδικασία διακρίβωσης υπερβάλλουσας οικονομικής ενίσχυσης της εταιρείας, η διαδικασία και το επιτόκιο ανάκτησης υπερβάλλουσας οικονομικής ενίσχυσης από το Ελληνικό Δημόσιο, η διαδικασία βεβαίωσής της σε περίπτωση μη εμπρόθεσμης επιστροφής της, η αρμόδια για τις παραπάνω ενέργειες υπηρεσία και κάθε άλλη αναγκαία για την εφαρμογή του παρόντος λεπτομέρεια.
Κυρίες και κύριοι Συνάδελφοι,
Με το παρόν Σχέδιο Νόμου, το Υπουργείο Οικονομικών και η συνολικά η Κυβέρνηση παρέχουν ενεργά τη δίκαιη και αναλογική αρωγή τους σε στρατηγικής σημασίας υποδομές της χώρας, προλαμβάνοντας συνέπειες με σημαντικές προεκτάσεις – οικονομικές και κοινωνικές – που επηρεάζουν άμεσα ή έμμεσα το σύνολο του πληθυσμού της χώρας, ιδίως τους εργαζόμενους στον κλάδο των αερομεταφορών, τους εργαζόμενους στον ευρύτερο τομέα του τουρισμού, αλλά και τους πολίτες που κάνουν χρήση σχετικών υπηρεσιών.