ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΛΕΥΚΩΜΑ 1971 / ΣΥΛΛΟΓΙΚΟ ΕΡΓΟ - ΑΘΗΝΑ: ΕΚΔΟΣΗ ΤΗΣ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑΣ Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ
Επιθυμία του ποιητή ήταν να μην εκφωνηθούν επικήδειοι, να μην κατατεθούν στέφανοι... Τίποτα, όμως, δεν μπόρεσε να συγκρατήσει τα πλήθη να προσυπογράψουν με την παρουσία τους την ανυπόκριτη αγάπη και ευγνωμοσύνη τους προς τον ποιητή για τη στάση του, για το έργο του, για τη ζωή του. Ούτε η ενδεχόμενη αντίδραση από το καθεστώς, το οποίο ο Γ. Σεφέρης είχε καταδικάσει δημόσια χαρακτηρίζοντάς το «ανωμαλία που πρέπει να σταματήσει». Η κηδεία του δίνει την ευκαιρία στα αντιδικτατορικά αισθήματα των Ελλήνων να εκδηλωθούν παράτολμα και ασυγκράτητα. Δήλωση αγάπης, λοιπόν, και δημόσια τοποθέτηση ώθησε 10.000 λαού (κατά την αστυνομία, υπερδιπλάσιος αριθμός κατά τους αυτόπτες μάρτυρες) να συνοδεύσουν τον Μεγάλο Νεκρό στην τελευταία του κατοικία.
Ο Γ. Σεφέρης πέθανε στις τρεις το πόγευμα της Δευτέρας, 20 Σεπτεμβρίου. Κηδεύτηκε σας 4 μ.μ. της Τετάρτης, 22 Σεπτεμβρίου. Η νεκρώσιμη ακολουθία εψάλη στην πλακιώτικη εκκλησία της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος και η ταφή έγινε στο Α' Νεκροταφείο. Σε όλη τη διαδρομή ακολουθεί κόσμος. Κάθε ηλικίας και προέλευσης. Πνευματικοί άνθρωποι, πολιτικοί και, κυρίως, νέοι. «Η νεολαία της Αθήνας παλλόμενη από συγκίνηση και από την αγάπη για την Ελευθερία που ξεχειλίζει στην ποίηση του μεγάλου νεκρού, οι νέοι τίμησαν με την επιβλητική παρουσία τους τον πνευματικό οδηγό τους» γράφουν τα ρεπορτάζ της εποχής και συνεχίζουν: «Χιλιάδες νεανικές φωνές ενώθηκαν σε μία που επαναλαμβάνεται όταν η πομπή προχωρούσε προς το Α' Νεκροταφείο: στη λέξη “Αθάνατος”. Οι νέοι έσπευσαν να σηκώσουν τον νεκρό στα χέρια τους (3, νέοι του αντιδικτατορικού αγώνα, παραστάτες αριστερά μπροστά ο Αλ. Ξύδης, δεξιά μπροστά ο Αλεξ. Κοτζιάς),
οι νέοι άρχισαν να τραγουδούν τον Εθνικό Υμνο, το μελοποιημένο από το Μίκη Θεοδωράκη ποίημα του Σεφέρη “Αρνηση” και το κρητικό δημοτικό τραγούδι “Πότε θα κάνει ξαστεριά”, οι νέοι άρχισαν να φωνάζουν συνθήματα...». Στη νεκρώσιμη ακολουθία προέστη ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και πόσης Ελλάδος Ιερώνυμος, ο οποίος προσήλθε, ενώ δεν αναμενόταν. Οταν το σκήνωμα μεταφέρθηκε ως τον οικογενειακό τάφο, η Αννα Συνοδινού ζήτησε να γίνει ησυχία γιατί ένας νέος ήθελε να αποχαιρετίσει τον ποιητή. Κι εκείνος πήρε το λόγο: «Σού δόθηκε η χάρη να μιλήσεις απλά. Με τη δική σου χάρη θα σ’ αποχαιρετίσουμε κι εμείς σήμερα, χωρίς λόγους, χωρίς επισημότητες, όπως εσύ ήθελες. Είπες κάποτε πως όποιος αγαπάει τους νέους, όποιος έχει την αγάπη των νέων, αυτός δεν γερνάει. Μιλώντας για λογαριασμό των νέων που σ’ αγάπησαν, έχω να πω πως στάθηκες οξύς πνευματικός οδηγός και δάσκαλος στις κρίσιμες ώρες αυτού του τόπου, που εσύ μας έδειξες, μας έμαθες να πονάμε και να αγαπάμε. Σ’ ευχαριστούμε για ό,τι μας έδωσες, για ό,τι μας δίνεις με το έργο σου και με το ζωντανό σου παράδειγμα (...) Χαίρε, αγαπημένε δάσκαλε και φίλε». Την ώρα που έδυε ο ήλιος η αττική γη δέχθηκε τον Γιώργο Σεφέρη. Τότε ξέσπασε και ο θρήνος των οικείων (2, η σύζυγός του Μαρώ μπροστά δεξιά, η αδελφή του Ιωάννα Τσάτσου, πίσω διακρίνεται ο Κ. Τσάτσος, η Αννα Συνοδινού, ενώ μπροστά, προφίλ, ο Αλεξ. Κοτζιάς).
Ο Τύπος και τα ειδησεογραφικά πρακτορεία σε ολόκληρο τον κόσμο αφιέρωσαν ρεπορτάζ, άρθρα και σχόλια για τον νομπελίστα ποιητή. Η παρισινή «Μοντ» δημοσίευσε άρθρο του Βασίλη Αλεξάκη για τον Σεφέρη με τίτλο «Μια ποίηση λαϊκών τραγουδιών». Το Ασοσιέιτεντ Πρες σε ανταπόκρισή του από την κηδεία σημειώνει μεταξύ άλλων: «Στον Θεοδωράκη δεν παρεσχέθη υπό του ελληνικού καθεστώτος άδεια όπως εισέλθη εις την χώραν διά να παρακολουθήση την κηδείαν. Ητο η πρώτη ευκαιρία διά τους Ελληνας όπως εκφράσουν τα αισθήματά των, από την εποχήν της κηδείας του Γ. Παπανδρέου». Κατά το Μπι Μπι Σι «εσημειώθησαν μικροεπεισόδια μεταξύ πολιτών και αστυνομικών οργάνων». Συλλυπητήρια στη χήρα έστειλαν ο Κωνσταντίνος και ο πρώην πρωθυπουργός Κ. Καραμανλής. «Ο Σεφέρης ετίμησε την Ελλάδα ως διανοούμενος και την υπηρέτησε με πίστη ως διπλωμάτης», σημειώνει ο Κ. Καραμανλής. Στην άλλη άκρη της Αθήνας, στις φυλακές Κορυδαλλού, στις άλλες γωνιές της Ελλάδας, στα νησιά της εξορίας, στις φυλακές Αλικαρνασσού, Επταπυργίου, Κέρκυρας, Αίγινας, παντού, οι πολιτικοί κρατούμενοι τηρούσαν ενός λεπτού σιγή.
from anemourion https://ift.tt/2pSfFsl
via IFTTT