Τα χαράματα της 16ης Ιανουαρίου ο Ανδρέας Παπανδρέου αναχωρεί για το Παρίσι. Η χούντα τον έχει απελευθερώσει από τις φυλακές Αβέρωφ την παραμονή των Χριστουγέννων και το βράδυ της 15ης Ιανουαρίου ο ίδιος ο υπουργός Εσωτερικών του καθεστώτος και εκ των πρωτεργατών του πραξικοπήματος Στ. Παττακός τού έχει δώσει προσωπικά το διαβατήριό του. «Η διαδικασία της οργάνωσης έχει ήδη αρχίσει», δηλώνει στις 24 Ιανουαρίου ο Α. Παπανδρέου στον Ερίκ Ρουλό της γαλλικής «Μοντ». «Θέλετε να πείτε ότι η Ενωση Κέντρου, την οποία εκπροσωπείτε, προπαρασκευάζεται για μια ενδεχόμενη ένοπλη εξέγερση;» τον ρωτά έκπληκτος αυτός, χωρίς να λάβει σαφή απάντηση. Στα τέλη Φεβρουαρίου ο Α. Παπανδρέου επισκέπτεται τη Σκανδιναβία.
Ο ΑΝΔΡΕΑΣ ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ, ΚΑΤΑ ΤΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗΣ ΣΤΟ ΛΟΝΔΙΝΟ, ΤΟ ΒΡΑΔΥ ΤΗΣ 7ΗΣ ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ, ΠΕΡΙΠΟΥ 20 ΗΜΕΡΕΣ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΑΝΑΧΩΡΗΣΗ ΤΟΥ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ.
Στις 27 του μήνα, στη Στοκχόλμη, ανακοινώνει την ίδρυση του Πανελλήνιου Απελευθερωτικού Κινήματος (ΠΑΚ). Στη διακήρυξη του ΠΑΚ που δίνεται στη δημοσιότητα, ο Ανδρέας τονίζει: «Ο Εθνικοαπελευθερωτικός αγώνας απαιτεί την κινητοποίηση του λαού μας για μια μαχητική-δυναμική αντίσταση. Αντίσταση με βάση πρόγραμμα μακροπρόθεσμο, σε οργάνωση σύγχρονη και με υπεύθυνη και αντιπροσωπευτική ηγεσία. Η επίτευξη της ενότητας συνδυάζεται αναγκαστικά με την ωρίμανση του απελευθερωτικού κινήματος. Πρέπει το γρηγορότερο δυνατό να παραμερισθούν οι συγχύσεις της ηγεσίας. Με καθαρή καρδιά και καθαρή σκέψη να προχωρήσουμε ενωμένοι στο δύσκολο και ευγενικό αγώνα για μια Ελεύθερη Ελλάδα…». Την επομένη κιόλας μέρα ο Α. Παπανδρέου καλείται να μιλήσει στο σουηδικό κοινοβούλιο, σε μια πρωτοφανή ένδειξη αλληλεγγύης του πολιτικού κόσμου της Σουηδίας προς τον ελληνικό αντιδικτατορικό αγώνα αλλά και το πρόσωπο του Α. Παπανδρέου. «Είναι η πρώτη φορά που όλα τα σουηδικά πολιτικά κόμματα προσκαλούν μια ξένη προσωπικότητα να λάβει τον λόγο στο κοινοβούλιο», γράφει στις 29 Φεβρουαρίου η γαλλική «Μοντ» εντυπωσιασμένη. Η σουηδική βοήθεια δεν σταματά εδώ. Στις 28 Φεβρουαρίου ο πρόεδρος του Σοσιαλδημοκρατικού κόμματος και ταυτόχρονα πρωθυπουργός της χώρας Τάγκε Ερλάντερ προβαίνει σε μια εντυπωσιακή δήλωση: «Είναι βέβαιο ότι το κόμμα μας θα προσφέρει βοήθεια στο ΠΑΚ. Επειδή η οργάνωση αυτή βρίσκεται στο στάδιο του σχηματισμού της, το ύψος της βοήθειας θα κανονισθεί όταν πληροφορηθούμε τις συνθήκες υπό τις οποίες εργάζεται». Στις 8 Μαρτίου ο Α. Παπανδρέου επισκέπτεται την Ουάσινγκτον. «Οι συζητήσεις μου με τους αντιπροσώπους της αμερικανικής κυβέρνησης μου προξένησαν βαθιά απογοήτευση... Οπως είχαν τα πράγματα, το καθεστώς των συνταγματαρχών θα μπορούσε άνετα να στερεωθεί στην εξουσία» διαπιστώνει μελαχχολικά ο αρχηγός του ΠΑΚ. Μοναδικό ενθαρρυντικό σημείο η στάση του Ρόμπερτ Κένεντι, ο οποίος βεβαιώνει τον Α. Παπανδρέου ότι θα διακόψει την αμερικανική στρατιωτική βοήθεια προς τη χούντα, αν εκλεγεί πρόεδρος. «Αλλά αυτή η ελπίδα, η ελπίδα της αλλαγής της πολιτικής της αμερικανικής κυβέρνησης, πέθανε μαζί με τον Ρόμπερτ Κένεντι στο Λος Αντζελες», γράφει ο Α. Παπανδρέου. Στο μεταξύ το ΠΑΚ αρχίζει να απλώνεται και στο εσωτερικό της Ελλάδας, με ηγετικό στέλεχος και εντολοδόχο του Α. Παπανδρέου τον Γιάννη Αλευρά, ο οποίος συλλαμβάνεται τον Αύγουστο. Στις 4 Αυγούστου η αντίσταση του εξωτερικού παρουσιάζει μια ελπιδοφόρα εξέλιξη: Στην Ιταλία, ο Ανδρέας Παπανδρέου και ο Αντώνης Μπριλλάκης συμφωνούν να συνεργαστούν στο εξής το ΠΑΚ και το ΠΑΜ τόσο στην Ελλάδα, όσο και στο εξωτερικό. Στο κοινό ανακοινωθέν που εκδίδεται τονίζεται μεταξύ άλλων: «Το ΠΑΜ και το ΠΑΚ υπογραμμίζουν τη βαριά ευθύνη όλων εκείνων που δεν δέχονται τη συνεργασία και οδηγούν προς την ανοικτή αντιμετώπιση των διαφόρων μερίδων του λαού…». Στο μεταξύ, η «Δημοκρατική Αμυνα» έχει ήδη συνάψει παρόμοια συμφωνία με το ΠΑΜ. Ετσι, οι τρεις μεγάλες αντιστασιακές οργανώσεις «Δημοκρατική Αμυνα» / ΠΑΚ / ΠΑΜ σχηματίζουν ενιαίο μέτωπο, το οποίο η ΕΔΑ στην Ελλάδα χαιρετίζει θερμότατα με προκηρύξεις που εμφανίζονται στους δρόμους της Αθήνας την 6η Αυγούστου. Οι ολοένα και μαχητικότερες θέσεις που υιοθετεί ο Ανδρέας προκαλούν την αντίδραση των συντηρητικών κύκλων της Ενωσης Κέντρου. Στα μέσα Αυγούστου, όταν ο Αλέξανδρος Παναγούλης κάνει την αποτυχημένη απόπειρα εναντίον του δικτάτορα Παπαδόπουλου και ο Ανδρέας επικροτεί με θερμές εκφράσεις την ενέργεια του, αποκαλώντας τον εθνικό ήρωα, ακόμη και ο πατέρας του, Γεώργιος Παπανδρέου, αποκηρύσσει πολιτικά τον Ανδρέα, δίνοντας στη δημοσιότητα την ακόλουθη δήλωση: «Προκαλούμαι, και όχι διά πρώτην φοράν, να προσδιορίσω τας σχέσεις του Ανδρέα Παπανδρέου προς την Ενωσιν Κέντρου. Αλλα έχει επανειλημμένως δημοσιευθεί εις τον Τύπον ότι ο Ανδρ. Παπανδρέου, εις το εξωτερικόν, προέβη εις την ίδρυσιν ιδίας οργανώσεως υπό την επωνυμίαν ΠΑΚ. Κατά συνέπειαν, και οι λόγοι και οι πράξεις του αφορούν τον ίδιον και την οργάνωσίν του, δεν αφορούν την Ενωσιν Κέντρου...».
from anemourion https://ift.tt/31ReHth
via IFTTT