Ιχθυολογική διερεύνηση των κυρίων ορεινών ρεμάτων του όρους Οίτη

Η συγκεκριμένη μελέτη δεν αποτελεί ολοκληρωμένη ιχθυολογική έρευνα αλλά τα αποτελέσματα προκαταρκτικής επισκόπησης που όμως είναι η πρώτη αναφορά στην ιχθυοπανίδα των ορεινών νερών της Οίτης. Το έργο αυτό αφορά μια προκαταρκτική αξιολόγηση των ορεινών νερών και της ιχθυολογικής σημασίας τους και προτείνει ερευνητικές προτάσεις που θα μπορούσαν να προωθήσουν την εφαρμογή έργων διατήρησης της βιοποικιλότητας.

Στα πλαίσια της διερεύνησης πραγματοποιήθηκαν τα εξής:

Πραγματοποιήθηκαν δειγματοληψίες ψαριών με ηλεκτραλιεία σε 17 θέσεις, στα κύρια ρέματα που πηγάζουν από το κέντρο του βουνού, το Νοέμβριο του 2012. Συγκεκριμένα ερευνήθηκαν τμήματα παραποτάμων των λεκανών Βίστριτσας, Ξηριά Υπάτης, Γοργοπόταμου, Ασωπού, και Μόρνου.

Σε όλες τις θέσεις δειγματοληψίας συλλέχθηκαν ποταμολογικά στοιχεία και στοιχεία για τα ενδιαιτήματα (ποτάμια και παρόχθια) με καθιερωμένο πρωτόκολλο αξιολόγησης της ακεραιότητας του ποτάμιου διάδρομου (Δείκτη QBR). Η συντριπτική πλειονότητα των θέσεων που αξιολογήθηκαν βρίσκονται σε καλή ή υψηλή φυσική κατάσταση.

Εντός των ορίων της περιοχής ευθύνης του Φ.Δ. συλλέχθηκαν τρία είδη ψαριών (Salmo cf. fariodes, Barbus sperchiensis, Pelasgus cf. marathonicus). Βρέθηκαν άλλα δύο είδη μόλις εκτός των ορίων της περιοχής ευθύνης (Alburnoides sp. "sperchios", Squalius vardarensis) και είναι πολύ πιθανό να υπάρχουν και άλλα δύο είδη στον μέσω ρου του ποταμού Ασωπού – όπου δεν ήταν δυνατή η δειγματοληψία λόγο ακατάλληλων καιρικών συνθηκών.

Εντοπίστηκαν πέστροφες «άγριας μορφής» που ομοιάζουν με το ιθαγενές της Ελλάδας Salmo fariodes (Ιονική Πέστροφα). H παρουσία τριών πληθυσμών πέστροφας στην Οίτη έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον, αν και δεν μπορεί να προσδιοριστεί με ακρίβεια το είδος χωρίς εργαστηριακές και μοριακές αναλύσεις. Πάρθηκαν δείγματα πέστροφας για γενετική ανάλυση από όλους του πληθυσμούς. Τα δείγματα συντηρούνται σε φορμόλη (για μορφομετρία) και αιθανόλη (για γενετική ανάλυση) και κατατέθηκαν στο Εργαστήριο Ιχθυολογίας Εσωτερικών Υδάτων (ΕΛΚΕΘΕ).

Προτείνονται ερευνητικές προτεραιότητες για την εφαρμογή έργων διατήρησης και διαχείρισης της βιοποικιλότητας των ορεινών υδάτων.

Είναι επιτακτική ανάγκη να πραγματοποιηθεί ολοκληρωμένη επισκόπηση όλων των υδάτων της Οίτης για την παρουσία ψαριών και άλλων μορφών υδρόβιας και ημι-υδρόβιας ζωής. Οι υδάτινοι σχηματισμοί και τα ρέοντα ορεινά νερά χαρακτηρίζουν την Οίτη και έχουν ως τώρα δεχθεί ελάχιστη επιστημονική έρευνα που θα συνέβαλε στην προστασία και διαχείριση του.

Ζόγκαρης, Σ. 2012. Ιχθυολογική διερεύνηση των κύριων ορεινών ρεµάτων του όρους Οίτη. Φορέας Διαχείρισης Εθνικού Δρυµού Οίτης

Ζόγκαρης Σταμάτης (δρ. Βιολόγος)