Ο ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΣ ΒΕΝΙΖΕΛΟΣ, ΤΟ 1928, ΜΕ ΜΕΛΗ ΤΗΣ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΣ ΤΟΥ ΣΤΟ ΣΠΙΤΙ ΤΩΝ ΜΗΤΣΟΤΑΚΗΔΩΝ. ΜΠΡΟΣΤΑ ΤΟΥ, Ο ΚΩΝ. ΜΗΤΣΟΤΑΚΗΣ, ΗΛΙΚΙΑΣ 10 ΕΤΩΝ ΤΟΤΕ.
ΓΡΑΦΕΙ Ο ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΜΗΤΣΟΤΑΚΗΣ Είναι δύσκολο να σκιαγραφήσει καν | εις τον Ελευθέριο Βενιζέλο και ακόμα πιο δύσκολο να αναλύσει το έργο του.
Η διάβαση του από το πολιτικό στερέωμα της χώρας είναι συνδεδεμένη με την πιο πολυκύμαντη, την πιο μεγαλειώδη, την πιο τραγική περίοδο της νεοτέρας ελληνικής Ιστορίας.
Εδωσε τον προσωπικό του τόνο στην εποχή που έζησε και την εγεννησε με τη μεγάλη και δυνατή προσωπικότητα του. Ήταν, όμως, ο Ελευθέριος Βενιζέλος συγχρόνως ο μεγάλος παράκλητος, ο μεγάλος Απόστολος του Γένους, που γενεές Ελλήνων τον ανέμεναν με αγωνία. Έδωσε σάρκα και οστά στα τολμηρότερα όνειρα της φυλής, μετέβαλε σαν διά μαγείας τη μικρή καταφρονημένη Ελλάδα της «Μελούνας» σε κράτος σύγχρονο και δυνατό.
Επραγματοποίησε μια αλλαγή τόσο γρήγορη και τόσο ριζική, που δυστυχώς οι Ελληνες δυσκολεύτηκαν να παρακολουθήσουν. Σκιρτά η καρδιά των Ελλήνων και των νεότερων ακόμα, που δεν είχαν την ευτυχία να ζήσουν τα χρόνια εκείνα, όταν αναπολούν τη Μεγάλη Ελλάδα των πέντε θαλασσών και των δύο Ηπείρων, όταν αναπολούν τον «ΑΒΕΡΩΦ» αγκυροβολημένο στο Βόσπορο και τους Κρητικούς στη Βασιλίδα των πόλεων.
ΙΔΑΝΙΚΟΣ ΕΛΛΗΝΑΣ
Ο Ελευθέριος Βενιζέλος θα μπορούσε κανείς να πει, πως ήταν ο ιδανικός Ελληνας. Η προσωπικότητα του ήταν συντεθειμένη απ' όλες τις αρετές της ελληνικής φύσης. Είχε συγκεντρωμένα ακέραια τα πλεονεκτήματα πολλών μεγάλων προγόνων μας, πολλά μαζί.
Ηταν ο Ελευθέριος Βενιζέλος στρατηγός σαν το Μέγα Αλέξανδρο. Εξυπνος και ευέλικτος σαν τον Οδυσσέα. Αφοβος και ατρόμητος σαν τον Αχιλλέα. Στοχαστικός σαν τον Νέστορα. Οραματιστής και ρήτορας σαν τον Περικλή. Αλλά η γιγάντια αυτή προσωπικότητα γεννήθηκε σε μια σκληρή εποχή, σε ένα μικρό βαριά σκλαβωμένο τόπο και είχε να νικήσει απίστευτα εμπόδια για να βρει τον ένδοξο δρόμο της.
Η βασανισμένη γη της Κρήτης απέδωσε στο φως τον Ελευθέριο Βενιζέλο πριν από 130 ακριβώς χρόνια. Ηταν ο μοναδικός γιος μιας πολύ πικραμένης οικογένειας. Ηταν ο πρώτος και ο μόνος γιος του Κυριάκου Βενιζέλου που θα γλίτωνε από το Χάρο. Σ' αυτόν στηρίχτηκαν οι ελπίδες και τα όνειρα της οικογενείας του.
Καλλιεργημένος και μορφωμένος για την εποχή του, έμπορος των Χανίων, ήταν ο πατέρας του. Η Ιστορία τον φέρνει απόγονο των Κρεβατάδων του Μοριά. Η μάνα του, Πλουμιδάκη το γένος, ήταν απευθείας απόγονος του Θερισιανού Βασίλειου Χάλη, του αρχηγού της Κρήτης στο μεγάλο ξεσηκωμό του '21.
Ο ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΣ ΒΕΝΙΖΕΛΟΣ ΑΓΟΡΕΥΕΙ ΣΤΗ ΒΟΥΛΗ.
Από τη μητέρα του έχει το δεσμό με τις Μουρνιές, με τον Θέρισο, με την κρητική Μαδάρα. Ο ιερομόναχος Ιερόθεος Καλογριδάκης εβάπτισε το μικρό Βενιζέλο στη Μονή του Αγίου Ελευθερίου Μουρνιών και τον ονόμασε Ελευθέριο. Ήταν ο νουνός του Βενιζέλου, είχε βαπτίσει όχι ως κληρικός, αλλά ως ανάδοχος πολλά παιδιά, τα έβγαζε όλα Αευτέρηδες και είχε την ελπίδα πως ένα απ' αυτά θα ελευθέρωνε μια μέρα την Κρήτη.
Η ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ ΤΟΥ 866
Οι πρώτες εντυπώσεις από τον κόσμο του μικρού Ελευθερίου ήταν πόλεμος, φωτιά, εξορίες. Σε δύο χρόνια ξεσπά η μεγάλη επανάσταση του 1866. Ο Κυριάκος Βενιζέλος φέρνει την οικογένεια του στα Κύθηρα και από εκεί στη Σύρο. Στη Σύρο ο Ελευθέριος μεγαλώνει με τα άλλα προσφυγάκια και μαθαίνει τα πρώτα γράμματα. Σκληρότητα πολέμου, σκληρότητα εξορίας.
Η ψυχή του Βενιζέλου προικίζεται από τις περιστάσεις με το μέταλλο εκείνο που θα της χρησιμεύσει τόσο πολύ αργότερα στις ώρες των μεγάλων δοκιμασιών και των μεγάλων αποφάσεων. Μετά την πρώτη εξορία που κράτησε ως τα 1872 ο Ελευθέριος γυρίζει στα Χανιά. Μαθητής, κινείται κάτω από τα άγρια βλέμματα των Κρητοτούρκων, αναπνέει τη βαριά μεταεπαναστατική ατμόσφαιρα των Χανίων. Μια ατμόσφαιρα πένθους και ήττας. Και στην περίοδο αυτή, η ψυχή του Βενιζέλου δοκιμάζεται.
Σε μερικά χρόνια ο Ελευθέριος Βενιζέλος θα έρθει στην Αθήνα, στο παρηκμασμένο ελεύθερο ελληνικό βασίλειο με ένα πνεύμα καθαρό και μια ψυχή δοκιμασμένη και μαχητική. Οι μαλθακοί απόγονοι των επαναστατών του '21 που κυβερνούν την Ελλάδα, δεν έχουν το σθένος να κρατήσουν ψηλά τη σημαία του έθνους. Είναι γι' αυτούς μακρινοί αντίλαλοι οι βρόντοι των καρυοφυλλιών του μεγάλου σηκωμού, η περηφάνια της φυλής ξεχασμένη υπόθεση. Θα τους τη θυμίσει ο Βενιζέλος.
Με την πρώτη του εμφάνιση ριγά το έθνος. Συντονίζεται, εξορμά και σε λίγο βλέπει η Ευρώπη κατάπληκτη 100.000 Ελληνες στρατιώτες να συντρίβουν την τουρκική αυτοκρατορία και να απωθούν το σκληροτράχηλο Βούλγαρο πίσω από τη Ροδόπη.
ΑΦΟΒΗ ΚΑΡΔΙΑ
Ο Βενιζέλος δεν ήταν μόνο δυνατό μυαλό και άφοβη καρδιά, είχε και επιβλητικό παρουσιαστικό, πράγμα εντελώς απαραίτητο για ένα μεγάλο πολιτικό. Με την πρώτη του εμφάνιση έπειθε και εγοήτευε. Ό,τι δεν έκανε η γλώσσα του και η ευφυία του, το συνεπλήρωνε η εμφάνιση του, το βλέμμα του.
Φοιτητής ακόμα, διηγούνται στην Αθήνα, το 1886, ο Βενιζέλος παρουσιάστηκε στον Ιωσήφ Τσάμπερλεν με άλλους Κρητικούς φοιτητές και διεμαρτυρήθη για τις απόψεις επί του «κρητικού ζητήματος» που είχε διατυπώσει τότε ο διακεκριμένος Άγγλος πολιτικός.
Την επομένη ο Τσάμπερλεν γοητευμένος από τον Ελευθέριο Βενιζέλο έλεγε εις τον Μάρκο Ρενιέρη: «Όταν έχετε νέους άνδρες σαν εκείνον που μ' επεσκέφθη χθες, δεν πρέπει να φοβείστε ότι δεν θα ελευθερωθεί η πατρίδα σας από τους Τούρκους».
ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΕΞΟΝΤΩΣΙΣ
Η είσοδος του Βενιζέλου εις την πολιτική ζωή της Κρήτης με τα άγρια και ανελέητα πάθη συνοδεύτηκε από έναν αέρα μετριοπάθειας και υψηλοφροσύνης. Ηταν συνήθεια την εποχή εκείνη η πολιτική εξόντωση του αντιπάλου. Το Συντηρητικό Κόμμα, το κόμμα των καραβανάδων και το Προοδευτικό των Φιλελευθέρων, των Ξυπόλητων, εις το οποίον ανήκε ο Βενιζέλος ευρίσκοντο σε άγρια διαμάχη.
Ο ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΣ ΒΕΝΙΖΕΛΟΣ ΣΕ ΠΙΝΑΚΑ ΤΟΥ ΔΙΑΣΗΜΟΥ ΓΑΛΛΟΥ ΖΩΓΡΑΦΟΥ BLAUCHE.
Το 1887 ο Βενιζέλος εκλέγεται βουλευτής και αναλαμβάνει την ηγεσία του Κόμματος των Φιλελευθέρων το οποίον κατά τας εκλογάς εκείνας ενίκησε. Όλοι περίμεναν ότι ο Βενιζέλος θα εφρόντιζε να εξαφανίσει τους λίγους βουλευτάς των Καραβανάδων προσβάλλων την εκλογή των, αυτό εσυνηθίζετο κι αυτό απαιτούσαν οι βουλευτές του κόμματος του.
Αλλά ο Βενιζέλος εις την παρθενική του αγόρευση εκήρυξε νέες ιδέες. Ενα κόμμα είπε, δεν πρέπει ποτέ να βασίζεται επί μόνης της αριθμητικής του δυνάμεως, έχει ανάγκη επίσης ηθικών αρχών. Άλλως δεν δύναται να επιτελέσει έργον χρήσιμον και να εξασφαλίσει την εκτίμηση.
Η ΕΠΙΚΥΡΩΣΗ
Ζήτησε αντίθετα και πέτυχε την επικύρωση της εκλογής των αντιπολιτευομένων και εβουλεύθη μαζί των. Αυτή ήταν η πρώτη, η χαρακτηριστική πολιτική εμφάνιση του Ελευθερίου Βενιζέλου. Η πρώτη στρατιωτική του εμφάνιση θα πραγματοποιηθεί δέκα χρόνια αργότερα, το 1897. Τότε οι επαναστάτες του Ακρωτηρίου υπερήσπιζαν το περίφημο στρατόπεδόν των. Ο Βενιζέλος διαφωνεί με την πολιτική γραμμή των μεταπολιτευτικών και υποστηρίζει την Ενωση με την Ελλάδα.
Ο ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΣ ΒΕΝΙΖΕΛΟΣ ΣΤΟΝ ΨΗΛΟΡΕΙΤΗ, ΣΕ ΜΙΑ ΕΠΙΣΚΕΨΗ ΤΟΥ ΣΤΗΝ ΚΡΗΤΗ ΟΤΑΝ ΗΤΑΝ ΠΡΩΘΥΠΟΥΡΓΟΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ.
Οι Τούρκοι και οι Μεγάλες Δυνάμεις τον χτυπούν. Η γαλανόλευκη πέφτει από τις οβίδες των εμπολέμων και σηκώνεται από τους Κρητικούς επαναστάτες. Σκηνές άφθαστου ηρωισμού διαδραματίζονται στο γυμνό εκείνο βράχο. Όταν το κοντάρι της σημαίας τσακίστηκε, βρέθηκε πολεμιστής να κάμει το κορμί του κοντάρι και να σταθεί αντίκρυ στα κανόνια των ξένων.
ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ
Ο Ελευθέριος Βενιζέλος ενέπνεε την ανένδοτη εκείνη αντίσταση. Μερικές ημέρες μετά το φοβερό εκείνο βομβαρδισμό, ευρωπαϊκά στρατεύματα περισφίγγουν τις θέσεις των επαναστατών στο Ακρωτήρι. Ο ηγέτης των ξένων ζητεί να συναντηθεί με τον Βενιζέλο. Συναντώνται στην ουδέτερα ζώνη.
Ο ΒΕΝΙΖΕΛΟΣ ΤΗΝ ΕΠΟΧΗ ΤΟΥ ΔΙΧΑΣΜΟΥ. ΣΤΗ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ, ΣΤΟ ΚΑΤΑΣΤΡΩΜΑ ΤΟΥ ΠΛΟΙΟΥ ΠΟΥ ΤΟΝ ΕΦΕΡΕ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΑΠΟΠΕΙΡΑ ΔΟΛΟΦΟΝΙΑΣ ΤΟΥ ΣΤΟ ΠΑΡΙΣΙ ΤΟ 1920.
Ο ξένος αξιωματικός λέγει στον Βενιζέλο ότι σκοπός των στρατιωτών του είναι να καταλάβουν την οχυρά θέση του Ακρωτηρίου που κατέχουν οι επαναστάτες. Ο Βενιζέλος απαντά: «Απεκτήσαμε την θέση ταύτη με το αίμα μας και δεν θα την εγκαταλείψουμε παρά μόνον μέσα εις το αίμα. Κάμετε ό,τι θέλετε, δεν φοβούμεθα τα θωρηκτά σας. Γνωρίζομεν πολύ καλά τις οβίδες σας. Μόνον ο θάνατος θα μας διώξει από εδώ».
ΠΕΙΣΜΑ ΚΑΙ ΑΔΙΑΛΛΑΞΙΑ
Πείσμα και αδιαλλαξία, γιατί; Η θέσις αυτή, οι βράχοι αυτοί άξιζαν τόσο πείσμα και τόσες θυσίες; Οχι βέβαια, αλλά ο Βενιζέλος εγνώριζε τη μεγάλη αλήθεια. Εγνώριζε ότι υπάρχουν στιγμές ενός αγώνος όπου δεν πρέπει ο ηγέτης να υποχωρεί ούτε ένα βήμα, έστω και αν καταστραφεί το παν.
Η ευκαιρία για την πανελλήνιο προβολή του Βενιζέλου δόθηκε με την τελευταία επαναστατική ενέργεια των μεταπολιτευτικών. Το καλοκαίρι του 1896 οι μεταπολιτευτικοί έχουν κερδίσει αρκετές μάχες κατά των Τούρκων και επηρεάζουν μεγάλο μέρος του χριστιανικού πληθυσμού.
Ο Βενιζέλος προσπαθεί να στρέψει την πολιτική πυξίδα του κινήματος εκείνου από την αυτονομία προς την ένωση. Η πρώτη επίσημη ας την πούμε επαφή του Βενιζέλου με τους επαναστάτες αυτούς γίνεται στις 25 Ιουλίου του 1896 στον ιστορικό πλάτανο του Τζιτζιφέα Αποκορώνου. Οι μεταπολιτευτικοί έχουν ηγέτες μορφωμένους και καλούς πολεμιστές. Ο αγώνας του Βενιζέλου θα είναι δύσκολος και επικίνδυνος. Προχωρεί όμως μεθοδικά.
Διακεκριμένος μεταπολιτευτικός γράφει στο ημερολόγιο του για τη συνάντηση εκείνη: «Οι εχθροί ημών περιστοιχίζουσι τον Ελευθέριον Βενιζελον, αντιπρόσωπον του ελληνικού Προξενείου ως κέντρον. Ούτος καίτοι πολέμιος του υμετέρου σωματείου, ουδεμία εχθρότητα δεικνύει.
Ο ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΣ ΒΕΝΙΖΕΛΟΣ ΣΕ ΗΛΙΚΙΑ 14 ΧΡΟΝΩΝ.
Είναι φοβερά η θέσις ημών και τούτο χωρίς καν να μιλήσει, χωρίς καν να αντιδικήσει. Μέσα εις την θύελλαν των αντεγκλήσεων και των ανταγωνισμών κυριαρχεί με το δικό του τρόπο και οι αντίπαλοι του αισθάνονται δέος».
Πολλοί, άλλωστε, από τους αντιπάλους εκείνου του καιρού γοητευμένοι από τη φωτεινή παρουσία του γίνονται ύστερα φανατικοί Βενιζελικοί και τον ακολουθούν στις τελευταίες φάσεις του αγώνα στο Ακρωτήρι.
Ρωτήθηκε κάποτε ένας γέρος σύντροφος του Βενιζέλου, γιατί ήταν τόσο αφοσιωμένος σ' αυτόν. Δυσκολευόταν να απαντήσει. «Ηταν επιβλητικός»; τον ρώτησαν. Ναι, ήταν, αλλά δεν τον τραβούσε αυτό. Η εξυπνάδα του, η παλικαριά του. Δεν ήξερε τι να πει. Ηταν αγαπητερός συνόψισε ο γέρος, εκαταλάβαινες πως χρειάζεσαι δίπλα του, πως αν τον αφήσεις μοναχό κινδυνεύει. Αυτή ήταν η βαθύτερη ουσία της βενιζελικής γοητείας.
Ο ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΣ ΒΕΝΙΖΕΛΟΣ ΜΕ ΤΗ ΣΥΖΥΓΟ ΤΟΥ ΕΛΕΝΑ ΣΤΟ ΛΟΝΔΙΝΟ ΛΙΓΟ ΜΕΤΑ ΤΟ ΓΑΜΟ ΤΟΥΣ (ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 1921).
Κανένας μελετητής της ζωής και του έργου του δεν τον προσδιόρισε μέχρι σήμερα με τόσο απλά και χαρακτηριστικά λόγια σαν τον απλό Κρητικό οπαδό του. Κάθε πολεμιστής, κάθε σύντροφος αισθανόταν πως η παρουσία του ήταν απαραίτητη δίπλα στον αρχηγό, πως ο αρχηγός τον χρειαζόταν. Ένιωθαν όλοι οι οπαδοί του τον αρχηγό σαν ένα πολύτιμον ον που είχε ανάγκη από την προστασία και που ήταν σε κάθε στιγμή αποφασισμένοι όλοι για να θυσιαστούν, να θυσιαστούν γι' αυτόν.
ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΣ ΦΥΣΙΟΓΝΩΜΙΑ
Ο Ελευθέριος Βενιζέλος ανήλθε εις τον εθνικόν ορίζοντα ταχύτατα. Εμεσουράνησε και αμέσως μετά έγινε παγκόσμιος φυσιογνωμία. Ομως μέχρι το θάνατο του έμεινε ένας φανατικός Κρητικός. Πάνω απ' όλα και πρώτα απ' όλα Κρητικός.
Στα βαριά θλιμμένα ριζίτικα τραγούδια έβρισκε καταφυγή στις ώρες των κατατρεγμών. «Τον αντριωμένο μην το κλαις όσο κι αν αστοχήσει. Μα αν αστοχήσει μια και δυο, πάλι αντριωμένος είναι», ήταν το αγαπημένο τραγούδι του. Και τα τραγούδια τα χρησιμοποιούσε για να εκφράσει τα μεγάλα του όνειρα.
Ο ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΣ ΒΕΝΙΖΕΛΟΣ ΜΕ ΣΤΟΛΗ ΤΣΟΛΙΑ ΠΑΤΑΕΙ ΝΙΚΗΤΗΣ ΤΗ ΒΟΥΛΓΑΡΙΑ ΠΟΥ ΠΑΡΙΣΤΑΝΕΤΑΙ ΣΑΝ ΑΓΡΙΟ ΘΗΡΙΟ.
Νεκρό τον αγκάλιασε και τον έκρυψε στα ζεστά σπλάχνα της η γη της Κρήτης. Της Κρήτης που φύλαξε στοργικά και συντηρεί ακόμη με αγάπη την ανάμνηση, αλλά και τη συνείδηση του χρέους προς τον μεγάλο της ηγέτη.
Δεν άργησε όλη η Ελλάδα να συνειδητοποιήσει την απώλεια από το θάνατο του στα δύσκολα χρόνια που αμέσως μετά ηκολούθησαν. Η Κρήτη, όμως, ένιωσε την ορφάνια από την πρώτη στιγμή. Και είναι περίεργο, την αισθάνεται ακόμη και σήμερα.
from ανεμουριον https://ift.tt/2NDjt90
via IFTTT