ΓΡΑΦΕΙ Ο ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ ΠΙΣΙΔΙΑΣ ΜΕΘΟΔΙΟΣ ΦΟΥΓΙΑΣ | Κατά καιρούς κυκλοφορούν βιβλία, δημιοσιεύονται άρθρα και μελέτες που φέρουν τον τίτλο «η Εκκλησία στους αγώνες του Έθνους». Αυτό προκαλεί την εντύπωση στο λαό μας, ότι η Εκκλησία δεν είναι μόνο ό,τι είναι σήμερα, ούτε αυτό που περιμένουμε από την ίδια στο μέλλον. Είναι και το χτες. Είναι η ιστορία της, που την κάνει ένα με ό,τι ξεχωριστό ή εκλεχτό υπάρχει στο σώμα του Εθνους μας. Νομίζω πως μια τέτοια ερμηνεία της θέσεως της Εκκλησίας μας μέσα στις διαστάσεις του Εθνους μας και στους ιστορικούς σταθμούς του, μόνο ως περιστασιακή μπορεί να δικαιολογηθεί. Η ελληνική Εκκλησία είναι ταυτόχρονα ίδιος οργανισμός, αλλ’ όχι έξω από τη συνείδηση, την πορεία και τον προορισμό του ελληνικού Εθνους. Είναι από τη φύση της ένα λειτουργικό θείο δημιούργημα, αλλ’ αδιάσπαστο από τον λοιπό Ελληνισμό, υπό την έννοια τόσο του λαού όσο και του πολιτισμού του. Γι’ αυτό υπάρχουν κληρικοί εθνομάρτυρες, όπως υπάρχουν και λαϊκοί μάρτυρες της πίστεως. Υπάρχουν κληρικοί εθναπόστολοι όπως υπάρχουν και λαϊκοί ιεραπόστολοι. Αν οι ανωτέρω σκέψεις, που αναλυόμενες μπορούν να καταλάβουν την έκταση πολλών τόμων βιβλίων, κριθούν ως σωστές, τότε πρέπει να επαινούμε το καλό, το εθνοπρεπές, το πατριωτικό και το ηθικό σ’ όποια κατηγορία ανθρώπων συναντάμε τις υψηλές αυτές αξίες. Διαφορετικά δημιουργούμε Castes, που αν τις αναλύσουμε, δε δίνουν την αναλογία που θέλουμε για να εκφράσουμε τον έπαινο και να υποδείξουμε το παράδειγμα. Ομως, πράγματι, με τη ζωή του ο καθένας μας τιμάει ό,τι συνδέεται περισσότερο με τον εαυτό του. Και η θυσία του Μητροπολίτη Μοσχονησίων, Αμβροσίου, του Κυδωνιών, Γρηγορίου, του Αμασίας, Ευθυμίου, του Σμύρνης, Χρυσοστόμου και μερικών άλλων, υπερτιμούν τόσο τον κληρικό όσο και τον Έλληνα, επειδή από τις δεκάδες των αρχιερέων της Μικρός Ασίας, στην περίοδο της Μικρασιατικής Καταστροφής, αυτοί και μερικοί άλλοι παρέμειναν άφοβοι, ακλόνητοι και πιστοί στην αποστολή τους, συγκακουχούμενοι και συμπάσχοντες με το ποίμνιό τους μέχρι θανάτου, ενώ πολλοί αναζήτησαν τη σωτηρία τους στην ελεύθερη πατρίδα, την Ελλάδα.
ΜΕ ΤΑ ΛΑΒΑΡΑ ΤΩΝ ΕΚΚΛΗΣΙΩΝ ΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ ΤΗΣ ΜΙΚΡΟΣ ΑΣΙΑΣ ΥΠΟΔΕΧΟΝΤΑΙ ΝΙΚΗΤΗ ΚΑΙ ΤΡΟΠΑΙΟΥΧΟ ΤΟΝ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΣΤΡΑΤΟ, ΤΟ 1919 - 1920.
Τιμά την εφημερίδα «Απογευματινή της Κυριακής» η απόφασή της να τιμηθεί ο εθνομάρτυρας Αμβρόσιος, ο ποιμενάρχης των Μοσχονησίων. Αποτελεί και σε μένα ιδιαίτερη τιμή συγχρόνως και ευχαρίστηση να συμβάλω στην έξαρση αισθημάτων μνήμης και ευγνωμοσύνης από την πλευρά των αναγνωστών της, χαράζοντας αυτές τις λίγες γραμμές. Η Μικρά Ασία, στην οποία θρησκεία, φιλοσοφία, ποίηση. Τέχνη και κοινωνική πρόοδο συνέβαλαν στη σύλληψη της έννοιας του ανθρώπινου προορισμού, υπήρξε το ορμητήριο για παραπέρα ανέλιξη και επέκταση του ελληνικού Εθνους. Στην περίοδο του Μ. Αλεξάνδρου και εκείνη των διαδόχων του, η Μικρά Ασία αποκτά αμιγή ελληνικό χαρακτήρα. Ο πανέλληνας αυτός ηγέτης του συνόλου των Ελλήνων δημιούργησε στο χώρο της Μικρός Ασίας τα καινούργια στοιχεία του μεγάλου ελληνικού κράτους, με τις οικουμενικές του διαστάσεις, όπως ο ίδιος το συνέλαβε και περιέλαβε στα μεγαλόπνοα σχέδιά του. Το πεπρωμένο του ελληνικού Εθνους, στο μεγαλειώδες έργο αυτού του πανέλληνα ηγέτη, βρήκε μπροστά του το δάκτυλο της Θείας Πρόνοιας ως ένα ευτυχές γεγονός για την πρόοδο του χριστιανισμού, σ’ όλη την περιοχή εκείνη. Πράγματι, ο Χριστιανισμός στην Ιωνία και την Αιολίδα βρήκε καλλιεργημένο το έδαφος. Βρήκε εκεί ευδοκιμούσες τις ελληνικές ιδέες, που αποδείχτηκαν χρήσιμες για την κατανόησή του και τη διάδοσή του στον κόσμο. Απ' εκεί θα αναφανούν οι Μεγάλοι Πατέρες της Χριστιανικής Εκκλησίας. Εκεί, στη Νίκαια και την Εφεσο, θα συνέλθουν οι Οικουμενικές Σύνοδοι και θα διατυπωθούν τα δόγματα της χριστιανικής πίστεως. Οι Σταυροφόροι με τις τυχοδιωκτικές τους πράξεις θα διαταράξουν τη θρησκευτική συνείδηση των ελληνικών πληθυσμών της Μικρός Ασίας. Οι Αραβες πρώτα και στη συνέχεια οι Τούρκοι θα επιβάλουν στον ελληνικό πληθυσμό δυσβάστακτο ζυγό. Ο εξισλαμισμός, το παιδομάζωμα, τα σώματα των Γενιτσάρων και οι σφαγές των Ελλήνων ήσαν για αιώνες πολλούς τα πιο φρικαλέα γεγονότα, που όλα μαζί συνθέτουν το μαρτύριο του Γένους μας. Η μόνη αντίδραση ενάντια στον πλήρη εξαφανισμό του Μικρασιατικού Ελληνισμού προβάλλεται από την πίστη των Ελλήνων στο Χριστό. Το εθνικό θυσιαστήριο είναι κατάμεστο από θυσίες αρχιερέων, ιερέων και ευλαβών χριστιανών του δούλου Γένους μας. Είναι αδύνατο να απαριθμηθούν και να ιστορηθούν λεπτομερώς τα μαρτύρια, στα οποία υποβλήθηκαν οι αδελφοί μας Ελληνες της Μικρός Ασίας, πιεζόμενοι να ανταλλάξουν την πίστη στο Χριστό με τη διδασκαλία του Κορανίου (όμως, υπήρξαν δειλοί που υπέκυψαν)· για να μη μάθουν τα Ελληνόπουλα την ελληνική γλώσσα (όμως και αυτό συνέβη από την καταπίεση και από την απουσία ελληνικών σχολείων)· για να μη κτίζουν νέες εκκλησίες και να μην επισκευάζουν παλιές κ.ά. Ηρθε, όμως, και η ώρα της ελληνικής Επανάστασης. Το πλήρωμα του χρόνου εσήμανε στο Γένος τον ξεσηκωμό του. Οι Τούρκοι δέχτηκαν το γεγονός αυτό με αισθήματα οργής και πράξεις γενοκτονίας του ελληνικού πληθυσμού. Αμφισβήτησαν τα προνόμια των Ελλήνων. Αγνοήθηκαν τα φυσικά ανθρώπινα δικαιώματα. Ιδιαίτερα το ελληνικό στοιχείο της Μικρός Ασίας δέχτηκε το πιο σκληρό πλήγμα. Οι Γενίτσαροι δεν άφησαν τίποτα όρθιο από τα υλικά αγαθά, δε σεβάστηκαν καμιά από τις ηθικές ανθρώπινες αξίες, πολύ δε περισσότερο την Εκκλησία και τον ιερό Κλήρο της.
ΤΣΕΤΕΣ ΕΙΣΕΒΑΛΑΝ ΣΕ ΝΑΟΥΣ ΚΑΙ ΚΑΤΕΣΤΡΕΨΑΝ ΤΑ ΙΕΡΑ ΚΑΙ ΟΣΙΑ ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΗΣ ΠΙΣΤΗΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΥ ΣΤΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΤΟΥ ΜΙΚΡΑΣΙΑΤΙΚΟΥ ΠΟΛΕΜΟΥ.
Η χριστιανική Ευρώπη επηρεασμένη από την πολιτική της Ιερής Συμμαχίας, στην οποία μετείχε και ο ορθόδοξος αυτοκράτορας της Ρωσίας, κράτησε δυσμενή στάση απέναντι στην ελληνική Επανάσταση. Και μετά την αναγνώριση της ανεξαρτησίας της Ελλάδος, η ακμή του Μικρασιατικού Ελληνισμού προκαλούσε το φθόνο των Ευρωπαϊκών Δυνάμεων, της Ρωσίας, της Αγγλίας, της Αυστρίας και της Ιταλίας. Στο ίδιο πνεύμα κινήθηκαν στην περιοχή αυτή πολλοί ιεραπόστολοι, Αατίνοι και Προτεστάντες. Τούρκοι, αλλά και Ευρωπαίοι φθόνησαν το φαινόμενο της άνθησης και πάλι του ελληνικού πολιτισμού στη Μίλητο, στις Κυδωνιές, στην Καισάρεια, στη Φώκαια, στην Πέργαμο, στις Κλαζομενές, στη Σμύρνη, στην Τραπεζούντα και άλλες πόλεις της Μικράς Ασίας και του Πόντου. Ηρθαν και οι αποφράδες μέρες του 1914. Οι Τούρκοι βάζουν σε εφαρμογή πρόγραμμα πλήρους εξαφανισμού των Ελλήνων από το Μικρασιατικό έδαφος. Ο χώρος αυτός θεωρείται, ένεκα οικονομικών συμφερόντων, από την ευρωπαϊκή διπλωματία, ως κοιτίδα της τουρκικής φυλής. Ενα ακόμα άλλοθι για την εξόντωση του ελληνικού στοιχείου. Στην αρχή γίνεται με την ανταλλαγή πολλών Ελλήνων της Μικράς Ασίας με τους λίγους μουσουλμάνους της Θράκης και της Μακεδονίας. Αλλά ας επιστρέφουμε το ενδιαφέρον μας στη Μητρόπολη Μοσχονησίων και στον Επίσκοπό της, τον εθνομάρτυρα Αμβρόσιο. Η Μητρόπολη Μοσχονησίων, που ως Επισκοπή υπαγόταν στη Μητρόπολη Σμύρνης, το έτος 1914, είχε 8.0ΘΘ Ελληνες, από τους οποίους το μεγαλύτερο μέρος, στο χρονικό διάστημα 1914 - 1918, κατέφυγε στη Λέσβο, ενώ το υπόλοιπο μετά την εκτόπισή του, στις Κυδωνιές, εξοντώθηκε. Ο Αμβρόσιος Πλειανθίδης έγινε Μητροπολίτης Μοσχονησίων το Φεβρουάριο του έτους 1922. Τον επόμενο χρόνο, μετά τη διάσπαση του Μικρασιατικού Μετώπου, οι Κυδωνιές και τα Μοσχονήσια καταλήφθηκαν από τον κεμαλικό στρατό. Ο ελληνικός πληθυσμός των Μοσχονησίων, εκτός από λίγους που κατέφυγαν έγκαιρα στη Λέσβο, οδηγήθηκε στο Αόραμύττιο, όπου στις 15 Σεπτεμβρίου 1922 σφαγιάστηκε ομαδικά. Ο μητροπολίτης Αμβρόσιος κατατεμαχίστηκε κυριολεκτικά. Για το μητροπολίτη Αμβρόσιο, τον εθνομάρτυρα μητροπολίτη Κυδωνιών Γρηγόριο Ωρολογά και το σύμβουλο της μεγάλης θυσίας των Ελλήνων της Ιωνίας μητροπολίτη Χρυσόστομο, ο αείμνηστος μητροπολίτης Μυτιλήνης Ιάκωβος, ο από Δυρραχίου (που χρημάτισε και διάκονος του Σμύρνης Χρυσοστόμου), το έτος 1932, έστησε τις προτομές τους στην πόλη της Μυτιλήνης. Ο μητροπολίτης Αμβρόσιος γεννήθηκε στη Σμύρνη το έτος 1872. Αρχικά κατατάχτηκε στην Αγιοταφική Αδελφότητα, στα Ιεροσόλυμα.
Η ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΤΩΝ ΤΟΥΡΚΩΝ ΕΝΑΝΤΙ ΤΩΝ ΜΕΙΟΝΟΤΗΤΩΝ ΗΤΑΝ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΔΙΩΓΜΩΝ, ΒΙΑΙΟΤΗΤΩΝ, ΕΚΤΕΛΕΣΕΩΝ ΚΑΙ ΒΕΒΗΛΩΣΕΩΝ ΤΩΝ ΙΕΡΩΝ ΚΑΙ ΟΣΙΩΝ. ΣΤΗ ΦΩΤΟ ΑΝΑΠΑΡΙΣΤΩΝΤΑΙ Η ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΟΥ ΝΑΟΥ ΣΤΟΝ ΓΑΛΑΤΟ ΧΑΝΙΩΝ ΑΠΟ ΤΟΥΡΚΟΥΣ ΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΟΥΣ, ΟΤΑΝ Η ΚΡΗΤΗ ΗΤΑΝ ΥΠΟ ΤΗΝ ΚΑΤΟΧΗ ΤΗΣ ΤΟΥΡΚΙΑΣ. ΤΕΤΟΙΕΣ ΣΚΗΝΕΣ ΕΖΗΣΕ ΠΟΛΛΕΣ Ο ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΜΙΚΡΑΣΙΑΣ ΣΤΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΤΗΣ ΟΘΩΜΑΝΙΚΗΣ ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΙΑΣ ΚΑΙ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΚΑΤΑΛΥΣΗ ΤΗΣ, ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΜΙΚΡΑΣΙΑΤΙΚΗ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗ.
Εκεί φοίτησε στη Θεολογική Σχολή του Σταυρού, του Πατριαρχείου Ιεροσολύμων και στη συνέχεια σπούδασε στη Θεολογική Ακαδημία του Κίεβου. Η σταδιοδρομία του Μητροπολίτη Αμβροσίου είναι και μακρά και πολύ ενδιαφέρουσα. Είναι συνδεδεμένη με τη γνωριμία και συνεργασία του με πολλές και εξέχουσες εκκλησιαστικές προσωπικότητες. Διάκονος χειροτονήθηκε από το σοφό Καστοριανό μητροπολίτη Σμύρνης, Βασίλειο (1884 - 1910), προς τιμήν του οποίου η γενέτειρά του ονομάστηκε Βασιλειάδα. Μετά την επιστροφή του από τον Κίεβο χειροτονήθηκε Πρεσβύτερος από το Χίο Οικουμενικό Πατριάρχη Κωνσταντίνο Ε' το Βαλιάδη και στάλθηκε ως εφημέριος στις ανθούσες ελληνικές παροικίες της Κριμαίας, Θεοδοσίας, Συμφερουπόλεως και Σεβαστουπόλεως. Για τις ελληνικές αυτές κοινότητες ο ενδιαφερόμενος μπορεί να αναζητήσει πλήρη στοιχεία στο βιβλίο της Μαριάννας Κορόμηλά, που δημοσιεύτηκε πρόσφατα με τον τίτλο: «Οι Ελληνες στη Μαύρη Θάλασσα. Από την Εποχή του Χαλκού ως τις αρχές του 20ού αιώνα». Πολιτιστική Εταιρεία «Πανόραμα», Αθήνα (1991). Επίσης, στην έξοχη έκθεση του Θεολόγου Παναγιωτίδη με τίτλο : «Ο εν Ρωσία Ελληνισμός», την οποία δημοσίευσα στο φετινό τόμο (VIII - X, 1989 - 1991), του περιοδικού μου Texts and Studies. A Review for Hellenism in Diaspora. To έτος 1910 ο Αμβρόσιος κλήθηκε να επιστρέφει στη Σμύρνη από το νέο μητροπολίτη Σμύρνης, τον Χρυσόστομο Καλαφάτη, που μόλις είχε μετατεθεί από τη Μητρόπολη Δράμας. Την εποχή εκείνη, στην ίδια Μητρόπολη ως βοηθός επίσκοπος με τον τίτλο της Επισκοπής Τράλλεων υπηρετούσε ο από το έτος 1962, ως το 1967 διατελέσας αρχιεπίσκοπος Αθηνών και πόσης Ελλάδος Χρυσόστομος Β' Χατζησταύρου. Μετά την προαγωγή του Χρυσοστόμου, το έτος 1913, σε μητροπολίτη Φιλαδέλφειας, ο Αμβρόσιος εξελέγη βοηθός επίσκοπος του εθνομάρτυρα μητροπολίτη Σμύρνης Χρυσοστόμου με τον τίτλο της πάλαι ποτέ διαλαμψάσης Επισκοπής Ξανθουπόλεως. Στη νέα του διακονία ο Αμβρόσιος έδειξε τις μεγάλες διοικητικές του ικανότητες, τις οποίες διέκρινε η σύνεση και το άψογο ήθος του. Χαρακτηρίζεται ακόμα ως δεξιοτέχνης ρήτορας και ότι με τα έξοχα κηρύγματά του σαγίνευε τους ακροατές του. Ο μητροπολίτης Αμβρόσιος θα μπορούσε να είχε διαφύγει και τη σύλληψή του και το μαρτύριό του, αν καθώς βοηθούσε το ποίμνιό του να επιβιβαστεί σε συμμαχικά πλοία που βρίσκονταν αγκυροβολημένα στο λιμάνι των Μοσχονησίων για να το σώσει από τη σφαγή, διέφευγε και ο ίδιος. Προτίμησε,όμως, να μείνει στα ελληνικά εκείνα χώματα και την έπαλξη εκείνη της Εκκλησίας - κοντά στο λαό που του είχε εμπιστευτεί ο ίδιος ο Κύριος. Εκεί στην έπαλξη του καθήκοντός του πιάστηκε από τους εξαγριωμένους Τσέτες του Κεμάλ, οι οποίοι καθ’ οδόν από τις Κυδωνιές προς το Αδραμύττιο τον κατέσφαξαν μαζί με άλλους εννέα ιερείς, που μαζί του πορεύονταν την οδό του μαρτυρίου και της θυσίας, στο βωμό του Εθνους και το Σταυρό του Κυρίου.
from ανεμουριον https://ift.tt/32Ow1B1
via IFTTT