Η Φθοία ονομάστηκε έτσι από κάποια Φθοία γυναίκα ή από το Φθοίο, γιο του Ποσειδώνα και της Λάρισας. Φθοία και Φθίη ονομάζονταν, στην αρχή, η χώρα που βρισκόταν γύρω της το βασίλειο του Δευκαλίωνα, του Ελληνα, του Πηλέα και του Αχιλλέα.
Το πιο πιθανό είναι πως η Φθοία πόλη βρισκόταν στην κοιλάδα του Σπερχειού γιατί η εύφορη κοιλάδα διατηρεί σπουδαία ίχνη ύπαρξης των Αχαιών και εδώ "επιχωριάζουσι, ως επι το πλείστον, οι κεχαρισμένοι" στους Αχαιούς λόγοι και τα τραγούδια για τον Πηλέα, που έταξε εκατόμβες κριαρίων στους φίλους του θεούς στις δασωμένες πηγές του Σπερχειού.
Οι κάτοικοι της πόλης Φθοίας λέγονταν Φθιώτης και Φθοιώτες, οι συνεκστρατεύσαντες στην Τροία με τον Αχιλλέα που ο Ομηρος τους αποκαλεί Μυρμιδόνες και Ελληνες και Αχαιούς.
Χάρτης Δ. Μακρακώμης
Αρχαιότητα
Η Μακρακώμη πήρε το όνομα της αρχαίας πόλης (κώμης) των Αινιάνων που την ονόμαζαν Μακρακώμη. Οι Αινιάνες ήταν προιστορικός λαός που κατέβηκαν πριν από την κάθοδο των Δωριέων στην Ελλάδα απο τη Θεσπρωτία και κατέλαβαν την Αρχαία Περραβία.
Δεν ευνόησε όμως η τύχη τους τη διαμονή στο νέο αυτό τόπο και αναγκάστηκαν να εγκατασταθούν στην επάνω κοιλάδα του Σπερχειού. με τα χρονια έλαβαν μέρος σε αρκετές εκστρατείες και σε μάχες με κορυφαία αυτή των Θερμοπυλών. Η Μακρακώμη σαν σπουδαία πόλη των Αινιάνων είχε τότε πολύ πληθυσμό και ήταν κατεξοχήν εμπορική. Στην πόλη γίνονταν μεγάλα παζάρια με κόσμο που ερχόταν απο την Πελοπόννησο και αντάλλασαν τα προϊόντα τους με τους Μακεδόνες και τους Θεσσαλούς.
Έχουν βρεθεί από την αρχαία πόλη τα τείχη και η Ακρόπολη περιμέτρου 5χλμ. ισοδομικού ρυθμού και ερείπια των σπιτιών της. Επίσης βρέθηκαν επιγραφές και νεκρικές στήλες του τέταρτου, δεύτερου, πρώτου π.Χ αιώνα και δεύτερου μ.Χ. αιώνα, πήλινα δοχεία, πολλά χάλκινα νομίσματα των Αινιάνων, Φωκέων, Θεσσαλών, Αιτωλών και Μακεδόνων.
Ρωμαϊκή Εποχή
Μέσα στα βάθη των αιώνων με τις μετακινήσεις των διαφόρων λαών, των πολέμων κι άλλων ιστορικών γεγονότων, χάνεται το όνομα της πόλης Μακρακώμης και παίρνει το όνομα Βαρυμπόπη από την εποχή που οι Σλαύοι κατέλαβαν την περιοχή του Σπερχειού.
Υστερα από τη μάχη παρά τις Κυνός Κεφαλές στα 196π.Χ. και την ήττα του Μακεδόνα Βασιλιά Φιλλίπου του Ε, ελευθερώνονται οι Αινιάνες από τον νικητή Ρωμαίο ύπατο Τίτο Φλαμίνιο και ξαναμπαίνουν στην Ομόσπονδη πολιτεία των Θεσσαλών.
Το 35 π.Χ., όταν ο Διοικητής ήταν ο Αύγουστος Καίσαρ, η φυλή τους ανταμώνεται και ανακατεύται με τουσ Μαλιείς και Οιταίους και χάνει την αυτοδιοίκησή της και την ονομασία της. Στους Ελληνορωμαικούς χρόνους η χώρα των Αινιάνων με τις κώμες και μέσα σε αυτές η Μακρακώμη ήταν κάτω από τη Διοίκηση του Δεσποτάτου της Υπάτης.
Βυζαντινά Χρόνια - Τουρκοκρατία
Στη Μακρακώμη (Βαρυμπόπη) στα χρόνια 1159-1173μ.Χ. που γινόταν η Β Σταυροφορία επί Βυζαντινού αυτοκράτορα Μανουήλ η κατάσταση ήταν δεινή. Οι κατοικοί της ήταν Ιουδαίοι και Ελληνες και καμιά ασφάλεια δεν είχαν από τους Βλάχους, που κατείχαν την περιοχή και κατοικούσαν στα απροσπέλαστα βουνά της. Λεηλατούσαν την περιοχή, άρπαζαν λάφυρα από τους Ελληνες, τους λήστευαν και πολλές φορές τους σκότωναν. Μετά τον έκτο αιώνα μ.Χ. και μετά τους χρόνους του Ιουστινιανού, ιδρύθηκαν και οι πρώτες εκκλησίες στην περιοχή της Δυτικής Φθιώτιδας. Η Μακρακώμη ήταν έδρα Επισκοπής της Μητρόπολης Νέων Πατρών (Υπάτης) και ήταν μια μικρή πολιτεία σε ακμή και κίνηση.
Στην Τουρκοκρατία η Μακρακώμη διατήρησε το όνομα Βαρυμπόπη και μετά την επανάσταση του 1821 με την απελευθέρωση από τον τουρκικό ζυγό ως τα 1916 που μετονομάστηκε σε Κοινότητα Μακρακώμης. Στα χρόνια της Τούρκικης σκλαβιάς την περιοχή την κατείχε ο Τούρκος Αγάς. Η συμβόλη της Βαρυμπό πης στον αγώνα του 1821 και η προσφορά του λαού της στην Ελληνική επανάσταση ήταν μεγάλη, γιατί στα χρόνια της Τουρκοκρατίας κατείχε στρατιγική θέση. Ηταν το σταυροδρόμι για το πέρασμα των Τουρκικών στρατευμάτων και των κλεφτοαρματολικών σωμάτων στις διάφορες και συχνές πολεμικές επιχειρήσεις τους.
Με την ανακήρυξη της Ελλάδας σε ένα ανεξάρτητο κράτος που περιελάμβανε και τη Στερεά Ελλάδα, η Μακρακώμη μπήκε στα ελεύθερα χρόνια της. Ήταν ένα μικρό χωριό με 200 περίπου κατοίκους ταλαιπωρημένους από το δαίμονα των αγώνων και των μαχών κατά των Τούρκων για τη λευτεριά τους. Στις 26 Σεπτεμβρίου 1869 με Β.Δ. σχηματίστηκε κι άρχισε να λειτουργεί η υπηρεσία του Δήμου Μακρακώμης με πρωτεύουσα τη Βαρυμπόπη.
Μετά τους αγώνες του 1821 και την ίδρυση του ανεξάρτητου κράτους η περιοχή υπέφερε πολύ και ζούσε πάντα με τους εφιάλτες των ληστών, από τους διάφορους εκβιασμούς, αρπαγές, ξυλοδαρμούς και φόνους που έκαναν στα χωριά της περιοχής. Η ληστοκρατία χτυπήθηκε ολοκληρωτικά επί Ε.Βενιζέλου.
Η Μάχη της Μακρακώμης
Στις 6 Οκτωμβρίου 1943 ένας λόχος ΕΛΑΣιτών του 36ου Συντάγματος της ΧΙΙΙ Μεραρχίας απόκρουσε αποτελεσματικά επίθεση 700 ανδρών των Ες-Ες έξω από τη Μακρακώμη. Οι Ούννοι με 71 αυτοκίνητα, 3 τάνκς, 4 αλυσιδο φόρα και 4 κανόνια, ξεκίνησαν για να πατήσουν το λίκνο του αντάρτικου, το Καρπενήσι. Οκτώ ώρες κράτησε η μάχη αυτή, τα γύρω υψώματα και η ίδια η Μακρακώμη ανασκάφτηκαν κυριολεκτικά από τα εχθρικά πυροβόλα και τους όλμους. Μα τελικά ο εχθρός δεν πέρασε. Αναγκάστηκε ηττημένος, με βαριές απώλειες να επιστρέψει στη Λαμία. Οι λίγοι ΕΛΑΣίτες τους θέρισαν με το νέο οπλισμό που είχαν πάρει αφοπλίζοντας λίγες μέρες πριν τους Ιταλούς μετά τη συνθηκολόγησή τους. Η Θρυλική αντάρτισσα Θύελλα πολέμησε πλάι στους συντρόφους της παλικαρίσια και διακρίθηκε. Ο ΕΛΑΣ στη μάχη αυτή είχε ένα νεκρό το Β.Δροσίνη. Επέτειο αυτής της μάχης γιορτάζουν, με πρωτοβουλία του Δημάρχου και του Δημοτικού συμβουλίου, οι Μακρακώμιτες κάθε χρόνο στις 6 Οκτωμβρίου στο χώρο του Ηρώου όπου γίνεται επιμνημόσυνη δέηση και προσκλητήριο των νεκρών του πολέμου 1940-41.
Τον Απρίλιο του 1941 οι Γερμανοί εισέβαλαν στη Μακρακώμη και συγρόνως κατέφθασαν και οι Ιταλοί. Η κωμόπολη κάτω από τη διπλή κατοχή, πέρασε μέρες τρόμου, άγχους και δοκιμασιών. Επιτάξεις, έρευνες, εκτοπίσεις, περιορισμοί της κυκλοφορίας, θανατικές εκτελέσεις είχαν μπει στην ημερίσια διάταξη. Οι περισσότεροι κάτοικοι της Μακρακώμης είχαν φύγει προς τα ορεινά χωριά των γύρω βουνών για ασφάλεια. Ομως η πατριωτική και εθνική ψυχή της κωμόπολης παρέμενε ανίκητη προσδοκώντας μια γρήγορη απελευθέρωση. Η κωμόπολη στη διάρκεια της κατοχής δε στερήθηκε τρόφιμα σε μεγάλο βαθμό γιατί η περιοχή είναι καθαρά γεωργική και κτηνοτροφική.
πηγή: sperxiada.gr
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΘΕΜΑΤΟΣ kaliterilamia.gr
ΘΕΜΑ:
ΕΚΤΟΣ ΛΑΜΙΑΣ