«Στους δικούς μας κύκλους» της Elizabeth Harrower: γράφει η Κερασία Σαμαρά

ΕΝΑ ΒΙΒΛΙΟ, ΜΙΑ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ
Επιμέλεια: Μαρία Σφυρόερα

Η Elizabeth Harrower γεννήθηκε το 1928 στο Sydney αλλά η οικογένειά της γρήγορα μετακόμισε στο Newcastle, σε μια αυστραλιανή βιομηχανική περιοχή, με πολλά ποτάμια και λίμνες. Eκεί έζησε η Harrower, μέχρι τα έντεκά της χρόνια. Από το 1951 έως το 1959 έζησε στο Λονδίνο απ' όπου και ταξίδεψε προς πολλούς προορισμούς. Άρχισε να γράφει νουβέλες και μυθιστορήματα που διαδέχονταν γοργά το ένα το άλλο. Το 1971, ταυτόχρονα σχεδόν με τον θάνατο της μητέρας της, απέσυρε ξαφνικά από την επικείμενη έκδοσή του το έργο της In Certain Circles. Έξι χρόνια αργότερα, αφού έγραψε κάποιες μικρές ιστορίες μόνο, σταμάτησε εντελώς να ασχολείται με τη συγγραφή. Το 2012, ενώ η ίδια βρισκόταν στην αφάνεια και όλα της τα έργα είχαν εξαντληθεί, της προτάθηκε ξαφνικά από τον εκδοτικό οίκο Text publishing να εκδώσει το μυθιστόρημα In Certain Circles και περιέργως εκείνη δέχθηκε. Έτσι, το μυθιστόρημα εκδόθηκε τελικά το 2014.

Το έργο της διέπεται από τη βαθιά, απέραντη αγάπη της για την αυστραλιανή γη, που διατρέχει το έργο ως ο κρυφός ήρωας της ιστορίας που κινεί όλα τα νήματα. Ο τόπος ορίζει τις σχέσεις και σμιλεύει τους χαρακτήρες. Τα φυσικά φαινόμενα συνοδεύουν τις εμβληματικές στιγμές. Στην αμφιβολία παρίσταται ο αγριεμένος ωκεανός, στην αναζήτηση του νοήματος το νοτισμένο χώμα, στην κηδεία η βροχή και στον αποχωρισμό ο λαμπερός ήλιος. Η φύση υπάρχει παντού, ή μάλλον όλα είναι φύση.

Elizabeth Harrower (πηγή: )

Κι όμως, τα πλάσματα του έργου όλα γεμάτα ομορφιά και δύναμη, συντρίβονται στο κυνήγι της καριέρας και του χρήματος. Τα χρόνια κυλάνε γοργά κι ο καθένας παραδίδει κάπου την ελευθερία του. Οι κραυγαλέες κοινωνικές διαφορές μοιάζουν να ακολουθούν κατά πόδας τις σχέσεις μεταξύ άνδρα και γυναίκας και ορίζουν την απαρχή της εμμονής και της αλληλοεξάρτησης. Οι εραστές μεταβάλλονται σε δυνάστες.

Η γραφή της Harrower φαίνεται απλή, αλλά δεν είναι. Το έργο είναι ένα δοκίμιο για τις λεπτές ισορροπίες που καθορίζουν τις ανθρώπινες σχέσεις, αλλά και τους ίδιους τους ήρωες στην πορεία τους προς την αυτοεπίγνωση.

Ωστόσο η Harrower είναι αισιόδοξη. Το βλέμμα της κοιτάζει τον άνθρωπο με την άδολη ματιά που έχουν οι ερωτευμένοι έφηβοι. Θέλει τον αναγνώστη της να προσπαθεί να την ανιχνεύσει, αλλά η χαρά του παιχνιδιού μαζί του την κάνει να αποκαλύπτεται. Κι όπως μ' ένα παιδί, δεν έχει σημασία αν θα νικήσει κανείς ή όχι, σημασία έχει το παιχνίδι.

Κερασία Σαμαρά, μεταφράστρια

Το μυθιστόρημα της Elizabeth Harrower (Ελίζαμπεθ Χάρογουερ) Στους δικούς μας κύκλους κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Gutenberg σε μετάφραση της Κερασίας Σαμαρά και επιμέλεια της Ζωής Μπέλλα-Αρμάου (σελ.: 316, τιμή: €16,00).

Έργο εξωφύλλου: Δήμος Κηπουρός, Άτιτλο, 2011

Από τον «θηλυκό Σκοτ Φιτζέραλντ της Αυστραλίας» (The Guardian) ένα μυθιστόρημα με θέμα την αγάπη, την οικογένεια, την τυραννία, την ελευθερία (Washington Post). Η Ελίζαμπεθ Χάρογουερ «με ευαισθησία ισάξια της Jane Austen», αν και μιλά για απλά καθημερινά γεγονότα, στην ουσία, περιγράφει «κάτι μεγάλο: η ίδια η ζωή» (Le Figaro).

Η Κερασία Σαμαρά είναι ηθοποιός, θεατρολόγος και σκηνοθέτις. Σπούδασε Βιολογία και Θεατρολογία στα Πανεπιστήμια Πατρών και Πελοποννήσου αντίστοιχα. Τελείωσε τη Δραματική Σχολή Βεάκη και το τριετές Εργαστήριο Αρχαίου Δράματος του Λευτέρη Βογιατζή.
Ως ηθοποιός έχει συνεργαστεί με σπουδαίους σκηνοθέτες όπως Juri Lubimov, Λευτέρη Βογιατζή, Rush Rehm, Νίκο Μαστοράκη και πολλούς άλλους, καθώς και με σημαντικούς καλλιτεχνικούς φορείς και θέατρα της χώρας (Εθνικό Θέατρο, Εθνική Λυρική Σκηνή, Μέγαρο Μουσικής, Πολιτιστική Ολυμπιάδα, Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος, Λύκειο των Ελληνίδων, Νέα Σκηνή κ.ά.), αλλά και του εξωτερικού (Stanford Repertory Theater, Goldoni Teatro στη Βενετία, Skulpturhalle Museum στη Βασιλεία, Theater Rigiblick στη Ζυρίχη, και πολλά άλλα.) Έχει εμφανιστεί σε γνωστές τηλεοπτικές σειρές και κινηματογραφικές ταινίες ενώ έχει συνεργαστεί σε συναυλίες και δισκογραφία με τους μουσικοσυνθέτες Ν. Κυπουργό, Ν. Ξυδάκη, Τ. Καρακατσάνη, Ν. Τουλιάτο, Δ. Μαραμή κ.ά.
Έχει υπάρξει καθηγήτρια υποκριτικής στις δραματικές σχολές Βεάκη και Γ. Αρμένη. Έχει διδάξει υποκριτική στο Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου, στα θεατρικά σεμινάρια της ΝΕΛΕ του Υπουργείου Παιδείας και Αρχαίο Δράμα σε τμήματα επιμόρφωσης αξιωματικών απ' όλον τον κόσμο στη Σχολή Εθνικής Άμυνας. Από το 2015 είναι υπεύθυνη διδασκαλίας του Θεατρικού Τμήματος Ενηλίκων του δήμου Χαϊδαρίου.
Έχει σκηνοθετήσει δεκαέξι θεατρικά έργα και έχει ταξιδέψει κάποιες από τις παραστάσεις της (Βρεττάκος-Λουντέμης συνομιλούν, Φαίδρα και Άδεια Ποδηλάτου) εκτός Ελλάδας. Είναι ιδρύτρια και καλλιτεχνική διευθύντρια της εταιρείας παραγωγής ΘΕΣΙΣ. Συνεργάζεται με τους εκδοτικούς οίκους GUTENBERG και ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΜΩΡΑΪΤΗΣ ως μεταφράστρια λογοτεχνικών και θεατρικών κειμένων.