ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΛΕΥΚΩΜΑ 1968 | Το Σάββατο, 17 Φεβρουαρίου, επιφυλάσσει ένα πραγματικό σοκ στους Ελληνες κομμουνιστές. Αντί για την καθιερωμένη πολιτική ενημέρωση, ο κομματικός ραδιοσταθμός «Φωνή της Αλήθειας», που εκπέμπει από το Βουκουρέστι, έδρα της εξόριστης καθοδήγησης του ΚΚΕ, μεταδίδει ένα εντελώς ασυνήθιστο μήνυμα τριών μελών του Πολιτικού Γραφείου του κόμματος, των Δημήτρη Παρτσαλίδη, Πάνου Δημητρίου και Ζήση Ζωγράφου: «Σε αυτές τις στιγμές της βαριάς δοκιμασίας που περνούν το δημοκρατικό κίνημα της χώρας μας και ολόκληρος ο ελληνικός λαός», αρχίζει το μήνυμα, «απευθυνόμαστε σε σας, με πλήρη συναίσθηση των ευθυνών μας, για να σας κάνουμε γνωστή την κρίσιμη κατάσταση που δημιουργήθηκε στην καθοδήγηση του κόμματός μας».
Τα τρία ανώτατα στελέχη του ΚΚΕ, μεταξύ των οποίων και ο Δ. Παρτσαλίδης, πρώην γραμματέας του ΕΑΜ και νυν οργανωτικός γραμματέας (δηλαδή, «νούμερο δύο» στην ιεραρχία του κόμματος), ζητούν ανοιχτά και ξάστερα την αποπομπή του Α΄γραμματέα του ΚΚΕ, Κώστα Κολιγιάννη, στον οποίο χρεώνουν τις ευθύνες για την «αδιέξοδη» πορεία της Αριστεράς. Επιπλέον, κάνουν λόγο για προσπάθεια πραξικοπηματικής πολιτικής τους εξόντωσης και καλούν τη βάση του κόμματος να συσπειρωθεί γύρω τους, ισχυριζόμενοι ότι εκφράζουν τα μισά μέλη της Κεντρικής Επιτροπής. Τέλος, δίνουν και ιδεολογική διάσταση στη ρήξη, χρεώνοντας στους εσωκομματικούς αντιπάλους τους «δογματισμό» και «σταλινική» νοοτροπία: «Δώδεκα χρόνια μετά την 6η ολομέλεια του 1956 (σ.σ. όπου καθαιρέθηκε ο Νίκος Ζαχαριάδης στο πλαίσιο της αποσταλινοποίησης), ο σύντροφος Κολιγιάννης και η ομάδα του, εκπροσωπώντας τη συντήρηση και τη δογματική σκληρότητα, επιχειρεί να ολοκληρώσει μια πορεία απομάκρυνσης από το πνεύμα της ολομέλειας και επιστροφής στο ανώμαλο εσωκομματικό καθεστώς του παρελθόντος, που τόσα δεινά προκάλεσε στο ΚΚΕ και το λαϊκό κίνημα της χώρας».
 |
|
Ο ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΑΡΤΣΑΛΙΔΗΣ, ΠΡΩΗΝ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ ΤΟΥ ΕΑΜ ΚΑΙ ΝΟΥΜΕΡΟ ΔΥΟ ΣΤΗΝ ΙΕΡΑΡΧΙΑ ΤΟΥ ΚΚΕ ΩΣ ΟΡΓΑΝΩΤΙΚΟΣ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ, ΕΙΝΑΙ Ο ΕΠΙΚΕΦΑΛΗΣ ΤΗΣ ΠΤΕΡΥΓΑΣ ΠΟΥ ΑΜΦΙΣΒΗΤΗΣΕ ΤΗΝ ΗΓΕΣΙΑ ΤΟΥ Κ. ΚΟΛΙΓΙΑΝΝΗ
|
 |
|
Ο ΚΩΣΤΑΣ ΚΟΛΙΓΙΑΝΝΗΣ, ΠΡΩΤΟΣ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ ΤΟΥ ΚΚΕ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΠΕΡΙΟΔΟ ΤΗΣ ΔΙΑΣΠΑΣΗΣ, ΣΤΑΘΕΡΑ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΕΝΟΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΚΟΜΜΟΥΝΙΣΤΙΚΟ ΚΟΜΜΑ ΤΗΣ ΣΟΒΙΕΤΙΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ
|
Παλιότερα όλα αυτά γίνονταν κεκλεισμένων των θυρών και, κυρίως, με τη σύμφωνη γνώμη της Μόσχας. Αυτή τη φορά, το ΚΚΕ εμφανίζεται κομμένο στα δύο, με τρία από τα επτά μέλη του Πολιτικού Γραφείου να ξιφουλκούν ενάντια στα άλλα τέσσερα, να καταλαμβάνουν νυχτιάτικα τον κομματικό ραδιοσταθμό και να σηκώνουν το δικό τους «μπαϊράκι»! Κι όλα αυτά χωρίς να υπάρχει καμιά ένδειξη ότι η Μόσχα βλέπει με θετικό μάτι το εγχείρημά τους. Αντίθετα, λίγες ώρες μετά την ανακοίνωση του μηνύματος των «τριών», οι κρατικοί ραδιοσταθμοί της Μόσχας, της Σόφιας και της Βουδαπέστης δίνουν στη δημοσιότητα ανακοίνωση της πλειοψηφίας του Πολιτικού Γραφείου που παρουσιάζει ως εξής τη δική της εκδοχή για τα γεγονότα:
 |
|
Ο ΛΕΩΝΙΔΑΣ ΚΥΡΚΟΣ, ΗΓΕΤΙΚΟ ΣΤΕΛΕΧΟΣ ΤΗΣ ΠΤΕΡΥΓΑΣ ΠΑΡΤΣΑΛΙΔΗ
|
«Η 12η ολομέλεια της Κεντρικής Επιτροπής του ΚΚΕ αντιμετώπισε τη φραξιονιστική επίθεση στη γραμμή και την καθοδήγηση του κόμματος της ομάδας των Μήτσου Παρτσαλίδη, Ζήση Ζωγράφου και Πάνου Δημητρίου, με δεξιά, οπορτουνιστική γραμμή, που οδηγεί αντικειμενικά στη διάλυση του ΚΚΕ και στη μετατροπή του σε ουρά της αστικής τάξης». Η ανακοίνωση αναφέρει ότι οι «τρεις» καθαιρέθηκαν από το Πολιτικό Γραφείο και τους καλεί να πειθαρχήσουν στην απόφαση της πλειοψηφίας υπό την απειλή της διαγραφής: «Η ευρεία ολομέλεια εξουσιοδότησε το Πολιτικό Γραφείο για την περιφρούρηση της ενότητας του κόμματος να πάρει τα μέτρα που θα χρειαστούν αν συνεχιστεί η φραξιονιστική δράση». Η μετωπική ρήξη στην ηγεσία του ΚΚΕ εκδηλώθηκε το προηγούμενο διήμερο, κατά τη διάρκεια της 12ης ευρείας ολομέλειας της Κεντρικής Επιτροπής που συνεκλήθη στο Βουκουρέστι. Θέματα της συνεδρίασης υποτίθεται ότι ήταν η χάραξη πολιτικής γραμμής του ΚΚΕ στις νέες συνθήκες που διαμόρφωσε η δικτατορία και «οργανωτικά μέτρα» για την ανασυγκρότηση του κόμματος. Στην πράξη, όμως, όλοι είχαν αποδεχτεί ότι στην ολομέλεια θα γινόταν ένα «ξεκαθάρισμα λογαριασμών» μεταξύ των δύο από καιρό διαμορφωμένων «στρατοπέδων», που είχαν παραλύσει εντελώς την δραστηριότητα του ΚΚΕ. Στην ολομέλεια καταφέρνουν να πάρουν μέρος μόνο 20 από τα 45 εκλεγμένα τακτικά μέλη της Κεντρικής Επιτροπής (15 είναι φυλακισμένοι ή εξόριστοι στην Ελλάδα και οι υπόλοιποι είτε ασθενούν είτε βρίσκονται στην παρανομία). Συμμετέχουν επίσης, με συμβουλευτική ψήφο, 14 αναπληρωματικά μέλη της Κεντρικής Επιτροπής, 3 μέλη της Κεντρικής Εξελεγκτικής Επιτροπής και 45 εκλεγμένοι αντιπρόσωποι των οργανώσεων εξωτερικού (κυρίως των πολιτικών προσφύγων της Ανατολικής Ευρώπης). Στην επίμαχη ψηφοφορία, υπέρ της απόφασης που προτείνει το Πολιτικό Γραφείο (δηλαδή, η ομάδα Κολιγιάννη, Στρίγκου, Γκρόζου, Μαυρομάτη) και η οποία προβλέπει και την καθαίρεση των «τριών», ψηφίζουν 12 τακτικά μέλη της Κεντρικής Επιτροπής, εναντίον της 7, ενώ υπάρχουν και δύο «λευκά». Αλλά η πλευρά Παρσταλίδη δεν αναγνωρίζει το αποτέλεσμα της ψηφοφορίας θέτοντας ζήτημα απαρτίας και προβάλλοντας το επιχείρημα ότι στο σύνολο των μελών της Κεντρικής Επιτροπής (τακτικό και αναπληρωματικά) το αποτέλεσμα ήταν ακριβώς μοιρασμένο: 19 υπέρ της απόφασης και 19 κατά. Από την πλευρά της, η πλειοψηφία του Πολιτικού Γραφείου επικαλείται τη συντριπτική υπεροχή της (40-5) μεταξύ των εκλεγμένων αντιπροσώπων των οργανώσεων. Η συγκεχυμένη αυτή εικόνα θα συνεχίσει να τροφοδοτεί τη διαμάχη μεταξύ των δύο πλευρών για πολλά χρόνια. Το μόνο βέβαιο είναι ότι το ΚΚΕ βγαίνει από την ολομέλεια με μια ηγεσία διχασμένη και με μια βάση σε πλήρη σύγχυση.
 |
|
Ο ΑΝΤΩΝΗΣ ΜΠΡΙΛΛΑΚΗΣ ΤΑΣΣΕΤΑΙ ΜΕ ΤΗΝ ΠΤΕΡΥΓΑ ΠΑΡΤΣΑΛΙΔΗ
|
 |
|
Ο ΛΕΩΝΙΔΑΣ ΣΤΡΙΓΚΟΣ, ΜΕΛΟΣ ΤΟΥ ΕΠΤΑΜΕΛΟΥΣ ΠΟΛΙΤΙΚΟΥ ΓΡΑΦΕΙΟΥ ΚΑΤΑ ΤΗ ΔΙΑΣΠΑΣΗ, ΕΙΝΑΙ ΑΠΟ ΤΑ ΚΟΡΥΦΑΙΑ ΣΤΕΛΕΧΗ ΤΗΣ ΠΤΕΡΥΓΑΣ ΚΟΛΙΓΙΑΝΝΗ
|
Η διάσπαση του ’68 δεν είναι κεραυνός εν αιθρία. Μετά την απόφαση του ΚΚΕ να διαλύσει τις κομματικές του οργανώσεις στην Ελλάδα και να λειτουργεί μέσω της ΕΔΑ (1958), δημιουργήθηκε ένα χάσμα ανάμεσα στην εξόριστη, αποκομμένη από τις ελληνικές πολιτικές συνθήκες καθοδήγησή του και τους κομμουνιστές που δρούσαν στο εσωτερικό της χώρας. Η απρόσμενη επιτυχία της ΕΔΑ, που αναδείχτηκε σε αξιωματική αντιπολίτευση το 1958 με το εκπληκτικό 24% των ψήφων, και η άνοδος της Ενωσης Κέντρου στην εξουσία, το 1963, ευνοούν την ανάπτυξη ενός ρεύματος, στο πλαίσιο του ΚΚΕ, που προσανατολίζεται στην επίτευξη των στόχων του με κοινοβουλευτικές μεθόδους, μέσω συμμαχιών με την Ενωση Κέντρου, και ιδιαίτερα με την «Κεντροαριστερά» του Ανδρέα Παπανδρέου. Ήταν τόσο διαδεδομένες οι αυταπάτες στις γραμμές της προδικτατορικής ΕΔΑ και του ΚΚΕ, που η «Αυγή», ανήμερα 21 Απριλίου του 1967, κατασχέθηκε στο τυπογραφείο από τα όργανα της χούντας έχοντας για τίτλο του κύριου άρθρου της το μνημειώδες «Γιατί δεν θα γίνει δικτατορία»! Το πραξικόπημα των συνταγματαρχών προσφέρει στην πλευρά Κολιγιάννη μια βάση για την επίθεσή της στη «δεξιά οπορτουνιστική γραμμή» που, κατά την ορολογία της, εκφράζει η ομάδα Παρτσαλίδη. Παράλληλα, ο Α΄γραμματέας της Κεντρικής Επιτροπής του ΚΚΕ υπολογίζει στην καθοριστική υποστήριξη του Κρεμλίνου - και όχι αβάσιμα, όπως φάνηκε στη συνάντηση τριμελούς αντιπροσωπείας του κόμματος με το μέλος του Πολιτικού Γραφείου του ΚΚΣΕ Μιχαήλ Σουσλόφ και άλλους Σοβιετικούς αξιωματούχους στη Μόσχα, στις 27 και 28 Απριλίου του 1967. Λίγο αργότερα, οι Παρτσαλίδης και Ζωγράφος θα ταξιδέψουν με δική τους πρωτοβουλία στη Μόσχα, σε μια προσπάθεια να εξασφαλίσουν την εύνοια των Σοβιετικών, χωρίς όμως αποτέλεσμα. Αλλά οι καιροί που η θέληση των Σοβιετικών ήταν νόμος για τα όπου γης Κ.Κ. έχει περάσει. Το μαζικότερο Κ.Κ. της Δύσης, το Κ.Κ. Ιταλίας, έχει υιοθετήσει τον «ιταλικό δρόμο για το σοσιαλισμό», παίρνοντας σαφείς αποστάσεις από το Κρεμλίνο. Στη Γαλλία, οι ιδέες του Ροζέ Γκαροντί, του κυριότερου θεωρητικού του Γαλλικού Κ.Κ., βάζουν τις βάσεις για το ρεύμα που θα πολιτογραφηθεί αργότερα σαν «ευρωκομμουνισμός». Από τις αρχές Ιανουαρίου του 1968, στην ηγεσία του Κ.Κ. Τσεχοσλοβακίας βρίσκεται ο Αλεξάντερ Ντούμπτσεκ, με ένα ανανεωτικό, μεταρρυθμιστικό πρόγραμμα.
 |
|
ΟΙ ΚΩΣΤΑΣ ΛΟΥΛΕΣ ΚΑΙ ΧΑΡΙΛΑΟΣ ΦΛΩΡΑΚΗΣ, ΟΙ ΟΠΟΙΟΙ ΤΗΝ ΕΠΟΧΗ ΤΗΣ ΔΙΑΣΠΑΣΗΣ ΚΡΑΤΟΥΝΤΑΝ ΣΤΟ ΣΤΡΑΤΟΠΕΔΟ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΕΞΟΡΙΣΤΩΝ ΤΗΣ ΛΕΡΟΥ, ΤΑΣΣΟΝΤΑΙ ΥΠΕΡ ΤΗΣ ΠΤΕΡΥΓΑΣ ΚΟΛΙΓΙΑΝΝΗ
|
Η ίδια η Ρουμανία, που φιλοξενεί την ηγεσία του ΚΚΕ, τηρεί μια ανεξάρτητη από τη Μόσχα γραμμή, διατηρώντας καλές σχέσεις και με την Κίνα. Στο αβέβαιο και ρευστό περιβάλλον του διεθνούς κομμουνιστικού κινήματος, οι κομμουνιστές της πτέρυγας Παρτσαλίδη δεν έχουν λόγο να αισθάνονται απομονωμένοι. Μετά την 12η ολομέλεια, οι εξελίξεις είναι ραγδαίες. Στις 19 Φεβρουαρίου, το (νέο) Πολιτικό Γραφείο του ΚΚΕ χαρακτηρίζει «αντικομμουνιστική πολιτική προβοκάτσια» το μήνυμα των «τριών» από τη «Φωνή της Αλήθειας» και τους διαγράφει από το κόμμα, κρατώντας τον τίτλο του κόμματος και τον έλεγχο του «Ριζοσπάστη». Σημειώνονται ακόμα και συμπλοκές μεταξύ των δύο ομάδων για τον έλεγχο του ραδιοσταθμού και των κομματικών αρχείων, που αναβιώνουν τα θλιβερά γεγονότα της Τασκένδης, μετά την καθαίρεση του Ζαχαριάδη. Θορυβημένη η ρουμανική κυβέρνηση κλείνει τον ραδιοσταθμό και η ηγεσία του ΚΚΕ τον μεταφέρει στο Ανατολικό Βερολίνο. Στις 22 Φεβρουαρίου ο κρατικός ραδιοφωνικός σταθμός των Παρισίων μεταδίδει ανακοίνωση των στελεχών της πλευράς Παρτσαλίδη, τα οποία «συγκροτούνται, μετά τα αυθαίρετα οργανωτικά μέτρα και την πραξικοπηματική ανασύνθεση του Πολιτικού Γραφείου, σε αυτοτελές κεντρικό καθοδηγητικό όργανο του κόμματος με τίτλο Ενωτική Κεντρική Επιτροπή». Λίγο αργότερα ο πόλος Παρτσαλίδη θα μετονομαστεί σε «ΚΚΕ εσωτερικού», εκμεταλλευόμενος τον έλεγχο του παλιού «Γραφείου εσωτερικού» του ενιαίου ΚΚΕ, και θα αρχίσει να αποκαλεί τους αντιπάλους του «ΚΚΕ εξωτερικού», πυροδοτώντας έναν οργισμένο πόλεμο για τα σύμβολα και τους τίτλους, που θα κρατήσει χρόνια. Πολύ γρήγορα, η διάσπαση μεταφέρεται και στην Ελλάδα. Στις 3 Απριλίου, το ΚΚΕ δημιουργεί τη δική του συνδικαλιστική οργάνωση, την ΕΣΑΚ. Στις 30 Ιουλίου, στελέχη του ΚΚΕ που κρατούνται στο στρατόπεδο της Λέρου, μεταξύ των οποίων και οι Χαρίλαος Φλωράκης, Κώστας Λουλές και Νίκανδρος Κεπέσης, παίρνουν το μέρος της ομάδας Κολιγιάννη, ενώ άλλα προβεβλημένα στελέχη, όπως ο Μπάμπης Δρακόπουλος, ο Αντώνης Μπριλλάκης και ο Λεωνίδας Κύρκος συντάσσονται με την πτέρυγα Παρτσαλίδη. Στις 15 Σεπτεμβρίου, το Πολιτικό Γραφείο του ΚΚΕ αποφασίζει να αποσύρει τα μέλη του κόμματος από την αντιδικτατορική νεολαΐστικη οργάνωση «Ρήγας Φεραίος» και να δημιουργήσει μια αμιγώς κομμουνιστική οργάνωση, την Κομμουνιστική Νεολαία Ελλάδας (ΚΝΕ). Στο μεταξύ, η εισβολή των σοβιετικών στρατευμάτων στην Πράγα -που συνάντησε την επιδοκιμασία του ΚΚΕ και την κατηγορηματική καταδίκη του ΚΚΕ εσωτερικού- έχει δώσει αγεφύρωτες διαστάσεις στο ιδεολογικό χάσμα μεταξύ των δύο τμημάτων του ελληνικού κομμουνιστικού κινήματος.
ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΛΕΥΚΩΜΑ 1968 Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ
from ανεμουριον https://ift.tt/2Nkafhv
via IFTTT