ΑΓΝΩΣΤΟΥ | Πέντε βασίλισσες ανέβηκαν κατά το παρελθόν στον ελληνικό θρόνο (το άρθρο γράφτηκε το 1971 άρα δεν περιλαμβάνει την βασίλισσα Άννα-Μαρία) και μία βασιλική σύζυγος πέρασε δίπλα από τον θρόνο. Η τελευταία, η Ασπασία Μάνου, σύζυγος του Αλεξάνδρου, ήταν η μόνη Ελληνίδα. Από τις άλλες, η Ελισάβετ του Γεωργίου 2ου και στο μικρό διάστημα της βασιλείας της, ελάχιστο ενδιαφέρον έδειξε για την Ελλάδα. Η ψυχή κι' ο λογισμός της έμεναν στο Βουκουρέστι, το Παρίσι της Ανατολής, με την «Ντόλτσε βίτα» του. Σχεδόν μισό αιώνα έμεινε στο θρόνο η Όλγα του Γεωργίου Α'. Αν και μεγάλη δούκισσα της Τσαρικής Ρωσίας, δεν έδειξε απολυταρχικές τάσεις και διαθέσεις. Την είπαν μερικοί, «αγέρωχη». Ο Σουρής την είπε κάποτε και: «Κυρά Γεώργαινα σουρτούκω, κυρά Γεώργαινα μπεκρού». Έγινε αίτια με την μετάφρασι του Ευαγγελίου, των αιματηρών «Ευαγγελικών». Δεν έφταιγε όμως εκείνη, αλλά οι αυλοδούλοι ιερωμένοι που δεν της επεσήμαναν τους κινδύνους από μία τέτοια καινοτομία. Η Όλγα στον μισό αιώνα της, κρατήθηκε στη θέσι της, δεν παρασύρθηκε σε πολιτικές διαμάχες. Ίσως γιατί σαν Ρωσίδα με βαθειά θρησκευτική πίστι, και τις τότε οικογενειακές παραδόσεις του τόπου της, δεν ξεχνούσε εκείνο το: «Η δε γυνή να φοβήται τον άνδρα». Γερμανίδες ήσαν οι άλλες τρεις βασίλισσες: Αμαλία — Φρειδερίκη του Όθωνος — Σοφία του Κωνσταντίνου — Φρειδερίκη του Παύλου. Στον τόπο μας επικρατεί η γνώμη ότι οι Γερμανίδες γενικά, είναι καλές μητέρες, σύζυγοι και νοικοκυρές, αλλά αυταρχικές. Δεν είναι όμως βέβαιο αν αυτή η γνώμη σχηματίσθηκε από την ζωή των τριών Γερμανίδων εστεμμένων ή αν η γνώμη για τις Γερμανίδες γενικώτερα, δημιούργησε αυτήν την έντύπωσι και για τις τρεις βασίλισσες.
Αμαλία
Τρία χρόνια ύστερα από την άφιξι του στο Ναύπλιο, ο Όθων έλειψε το 1836 πολλούς μήνες στο εξωτερικό. Για να επισκεφθή τους γονείς του στο Μόναχο, κατά την επίσημη εξήγησι. Αλλά οι αθηναϊκές εφημερίδες, έγραψαν στις 30 Δεκεμβρίου εκείνου του χρόνου: «Από επιστολάς εκ Μονάχου, αφιχθείσας χθες, μανθάνομεν ότι ο Βασιλεύς ετέλεσε τους γάμους του προ 40ημέρου, μετά της θυγατρός του Μεγάλου Δουκός του Ολδεμβούργου, πριγκιπίσσης Αμαλίας-Φρειδερίκης-Μαρίας».
ΑΜΑΛΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ |
Μόνο έτσι και μόνο ύστερα από σαράντα μέρες, έμαθαν οι Έλληνες ότι απέκτησαν βασίλισσα! Αλλά για να κρίνη κανείς γεγονότα και πρόσωπα, δεν μπορεί να τα βλέπη με τον φακό της σημερινής πραγματικότητος. Πρέπει να οπισθοδρομή και ο ίδιος μέχρι την εποχή τους, να φθάση πίσω στο 1835 και ως το 1862 για όλα τα σχετικά με το πρώτο βασιλικό ζεύγος. Το «απληροφόρητον» δεν το πήραν τότε κατάκαρδα, σαν περιφρόνησι, στην Ελλάδα. Σε κάτι άλλο έδωσαν περισσότερη σημασία μερικοί: «Τώρα στην χώρα της Ορθοδοξίας, ο Βασιλεύς είναι Καθολικός και η Βασίλισσα Διαμαρτυρόμενη!». Όσο για την ίδια την 18χρονη πριγκίπισσα αυτή κάτι θα γνώριζε για το «αρχαίον κάλλος» της χώρας όπου θα βασιλεύση. Και με τον γάμο της, πληροφορείται πως τώρα η χώρα αυτή βρίσκεται σε ημιαγρίαν κατάστασιν, πως ο Βασιλεύς και η ίδια έχουν επιλεγή από την Θεία Πρόνοια, να την κυβερνήσουν και να την εκπολιτίσουν, «Ελέω Θεού». Τέτοιες αντιλήψεις επικρατούν στις αυλές των είκοσι πέντε γερμανικών βασιλείων, μεγάλων ή μικρών δουκάτων και πριγκιπάτων. Δεν μπορεί να έχει διαφορετικές, η μικρή 18χρονη πριγκίπισσα. Μ' αυτές φθάνει — δικαιολογημένη — στην Ελλάδα, τον Φεβρουάριο του 1837. Αλλά — αδικαιολόγητα — σ' αυτές θα μείνη προσκολλημένη, ως το τέλος. Στα πρώτα χρόνια, η νεαρή βασίλισσα γεμίζει την κοσμική ζωή της μικρής και φτωχικής πρωτεύουσας με μιά πολυτέλεια δεξιώσεων, χορών και άλλων εκδηλώσεων που κάνουν εντύπωσι στους περαστικούς ξένους. Ξένος σημείωσε και την πιό εντυπωσιακή, όσο και κραυγαλέα αντίθεσι: «Οι σκοτεινοί λασπόδρομοι είναι αδιάβατοι τις χειμωνιάτικες νύχτες. Τις καλεσμένες των βασιλικών δεξιώσεων κυρίες, με τις έξομες εσθήτες και τα κρινολίνα, τις κουβαλούν Μαλτέζοι χαμάληδες, στις «σαμαρομένες» πλάτες τους». Τώρα πώς τα κατάφερναν να κάθωνται με τα κρινολίνα στις πλάτες των χαμάληδων, αυτό δεν το περιγράφει ο περιηγητής εκείνος. Αλλά και έτσι χρήσιμη μπορεί να θεωρηθή εκείνη η βασιλική δραστηριότης. Χρησιμεύει στον ταχύτατο εκσυγχρονισμό της ελληνικής πρωτεύουσας. Έχει την επίδρασί της η προσαρμογή στα «ευρωπαϊκά». Να εξαφανισθούν τα κατάλοιπα τής τουρκοκρατίας που αποτελούν τροχοπέδη στην πρόοδο: Το ασιατικό «αντερί» (ποδήρης σκούρος χιτών) των αρχόντων, τα σαλβάρια, οι γούνες, τα μιντέρια με το σταυροπόδι κάθισμα, οι τσιμπούκες και όλα τα ανατολίτικα, τα τούρκικα. Να μείνη από τα παλιά, μόνο η φουστανέλλα για τους άνδρες και η ελληνική φορεσιά για τις γυναίκες.
Η ΒΑΣΙΛΙΣΣΑ ΑΜΑΛΙΑ ΣΤΗΝ ΜΕΤΑ ΤΟΝ ΓΑΜΟ ΤΗΣ ΕΠΟΧΗ |
Γι' αυτά, το παράδειγμα το δίνουν οι βασιλείς. Ο φουστανελλοφόρος Όθων και η Αμαλία, που έδωσε και το όνομά της, στις κούκλες με την πασίγνωστη φορεσιά της (στις «αμαλίτσες»). Σύντομα μαθαίνει πολύ καλά τα ελληνικά και πάντα γεμίζει με την παρουσία της τη ζωή της Αθήνας. Αμαζόνα με υπασπιστάς ηρωικούς πολέμαρχους του '21, καλπάζει στον αθηναϊκό περίγυρο. Κόρες ηρώων του αγώνα εκείνου — νεκρών ή ζωντανών — είναι οι «κυρίες των τιμών», σαν την πανέμορφη Ρόζα Μπότσαρη. Κοντά σ' αυτές και άλλες αξιόλογες με τη μόρφωσί τους για την εποχή, σαν την Σωτηρία Αλιμπέρτη. Γράφει ο Ζαχαρίας Παπαντωνίου: «Αυτοί έφεραν στην Ελλάδα τον τουρισμό — γράφει ο Ζαχαρίας Παπαντωνίου. Οι περιοδείες των βασιλέων, ήσαν σωστή εκστρατεία. Θαυμαστό ήταν το θέαμα μιας καβαλαρίας από εκατόν είκοσι φουστανελλοφόρους και «αμαλίες», καθώς ανέβαινε από κάποιο σκοτεινό φαράγγι της Ρούμελης, και έβγαινε στο φώς του ήλιου, με πρώτο φουστανελλοφόρο τον Βασιλέα, με τα αστραφτερά όπλα των καπεταναίων, με την χαριτωμένη τόλμη της Ρόζας Μπότσαρη όπως οδηγούσε το άλογο της πάνω από γκρεμούς. Έτσι φθάνανε σε πολιτείες και χωριά για να ακολουθήση το βασιλικό γεύμα κάτω από ελάτους και καρυδιές, μπροστά σε τεράστιες φωτιές και με τους χωρικούς γύρω, που έτρεχαν μ' ανυπομονησία να τους δουν, να τους γνωρίσουν.
Αγάπησε η Αμαλία την Ελλάδα, όσο και ο Όθων. Με φλογερή αγάπη για όλον τον Ελληνισμό και το μέλλον του. Με άσβεστο πόθο την απελευθέρωσι όλων των Ελλήνων. Με το φωτεινό δράμα της Μεγάλης Ιδέας. Το ενδιαφέρον της δεν περιορίζεται μόνο στο μέλλον. Το δείχνει η δραστηριότης της για το παρόν. Για το πράσινο της κατάξερης πρωτεύουσας με το φαλακρό τότε Λυκαβηττό (δικό της δημιούργημα είναι ο Βασιλικός (Εθνικός) Κήπος. Για τα πρώτα φιλανθρωπικά ιδρύματα. Απέραντη είναι η αγάπη της για την Ελλάδα, όπως θα το δείξη και στον Κριμαϊκό πόλεμο, με τους ενθουσιασμούς της: «Τι θα μας κάνουν οι Αγγλογάλλοι; Ας μας κάψουν το Παλάτι! Ας κάψουν και την Αθήνα! Και στο '21 μας τα κάψανε όλα, μα τα ξαναχτίσαμε. Το Έθνος έχει μεγάλη αποστολή στην Ανατολή. Το μέλλον του απαιτεί να προχωρήση, ν' ανάψη την επανάστασι στην Τουρκία. Φωτιά. Από παντού φωτιά!».
Απέραντη είναι η αγάπη της για την Ελλάδα. Αλλά κατά τις «ελέω Θεού» αντιλήψεις, εκείνη η αγάπη εκδηλώνεται με μία περιφρόνησι προς τον ελληνικό λαό, κατά τις σημερινές εκτιμήσεις. Με μία υποτίμησι μόνο για τη νοοτροπία και το κλίμα της εποχής. Υποτίμησι όμως, και στα μικρά και στα μεγάλα. Παράδειγμα για τα μικρά, η παθολογική εμπιστοσύνη και αδυναμία της, για τον αράπη Μάρκο. Έναν μαύρο που έγινε η σκιά της, που βρίσκεται πάντα κοντά της και που μόνο τις νύχτες νομίζουν πολλοί πως είδαν τα γυαλιστερά μάτια του, στα σκοτάδια. Γίνεται ο Μάρκος φόβητρο των παιδιών από τις μανάδες τους, αλλά και ήρως τερατολογιών, για την αφοσίωσί του προς την Βασίλισσα, πού τον βρήκε και τί τον ήθελε εκείνον τον αράπη πάντα κοντά της, η ευλογημένη; Εδώ και σήμερα, σχόλια προκαλεί, η παρουσία Σουδανέζων στα «μεγάλα σπίτια». Τότε… Για τα σοβαρά περιστατικά, δεν υπάρχει άκρη και τέλος με τον αυταρχισμό και την υποτίμησί της προς τους Έλληνες που πρέπει να τους κυβέρνηση, πάντα ελέω Θεού. Με γερμανικό πείσμα, χτυπάει κάθε τόσο το τακούνι της στο πάτωμα, απαγορεύοντας στους υπουργούς, κάθε αντίρρησι. Όχι μόνο όταν έφευγε ο Όθων στο εξωτερικό και την άφηνε αντιβασίλισσα (πέντε φορές, με συνολική διάρκεια 24 μηνών). Άλλά και όταν είναι στην Ελλάδα ο Βασιλεύς. Και τότε είναι αυταρχική απέναντι υπουργών και αξιωματούχων. Πάντα δε επηρεάζει τον άβουλο Όθωνα, για δυναμικές ανεξέλεγκτες αποφάσεις. Μόνο όταν οι «Σεπτεμβριανοί Άνδρες» (οι επαναστάτες της Γ' Σεπτεμβρίου) έχουν πολιορκήσει τα Ανάκτορα και απειλούν εισβολή, μόνο σ' εκείνη την περίστασι, παρά το κλάμα από το κακό της παρακαλεί τον Βασιλέα κι' αυτή, να παραχώρηση Σύνταγμα. Το Σύνταγμα που θα παραβιάζεται συστηματικά και προγραμματισμένα από το βασιλικό ζεύγος. Χωρίς κανέναν ενδοιασμό ή πρόσχημα, μετέχει σε όλα σχεδόν τα υπουργικά συμβούλια, με επιτακτική γνώμη και με την μόνιμη συνήθεια, να χτυπάει πεισματικά το τακούνι της. Περισσότερες ευθύνες από τον πάντα διστακτικό άντρας της, αυτήν βαρύνουν. Για τον διορισμό βασιλικών, σε όλα, κυβερνήσεων. Γιά την διεξαγωγή των εκλογών με τέτοιους τρόπους, ώστε να εκλέγονται όλοι σχεδόν οι υποψήφιοι τού «Υπουργείου», της Κυβερνήσεως, οι βασιλικοί επίλεκτοι.
Υποχείριες και άβουλες τις θέλει, τις Βουλές των Ελλήνων. Και αλοίμονο σε κανέναν δύστροπο Αξιωματούχο. Το 1845 ειδική πολυμελής αντιπροσωπία της Βουλής ανέρχεται στα Ανάκτορα, να εκφράση ταπεινό συγγνώμη για κάποια προσβολή του προέδρου της, προς την «Σεπτήν Άνασσαν». Είχε αναγκάσει τους αξιωματούχους της Πολιτείας — Αγωνιστάς του '21 — να εκμάθουν τον πιό απλό ευρωπαϊκό χορό, την «Πολωνέζα», για τις ανακτορικές δεξιώσεις. Τη χρονιά εκείνην χόρεψε η Βασίλισσα, πρώτα με τον πρόεδρο της Γερουσίας, τον Γ. Κουντουριώτη. Ο πρόεδρος της Βουλής Κανέλλος Δεληγιάννης, είτε από παρεξήγησι, για το «προβάδισμα» είτε και γιατί δεν μπορούσε να πάρη εύκολα τα πόδια του, έφυγε από τα Ανάκτορα. Βαρειά προσβολή κατά της Βασιλίσσης! Σε ειδική συνεδρίασι της Βουλής, συντετριμμένος ο Δεληγιάννης εκδηλώνει την μεταμέλειαν και οδύνην του. Και μετά τον βομβαρδισμό αγορεύσεων για την ασέβειά του, εκλέγεται ΜΕΓΑΛΗ ΠΡΕΣΒΕΙΑ, η οποία ζητάει από την Άνασσαν, συγγνώμην! Τις περισσότερες φορές, η Βασίλισσα έφταιγε για τα αίτια της λαϊκής δυσαρέσκειας και αγανακτήσεως, εναντίον του Βασιλέως. Μόνο σε ένα, αλλά το μεγαλύτερο «φταίξιμο», δεν ήταν υπεύθυνη η ίδια, κατά την πεποίθησι της εποχής της. Σ' εκείνο το «φταίξιμο» που υπήρξε η βαρύτερη αιτία της εκθρονίσεως. Στην ατεκνία του βασιλικού ζεύγους. Αν υπήρχε διάδοχος, ένας αναμενόμενος από το Έθνος σαν Μεσσίας Κωνσταντίνος, πολλά δεν θα είχαν γίνει. Αλλά οι λίγες γερμανικές δυναστείες με την στενή επιμιξία τους επί πέντε αιώνες, είχαν εκφυλισθή. Και όλοι έλεγαν, ότι ο Όθων — με ένα δείγμα εκφυλισμού και την μεγάλη βαρηκοΐα του — ήταν ο υπαίτιος της ατεκνίας... Αυτό πίστευαν όλοι τότε κι' ας εκδήλωναν την αντιπάθεια τους προς την Αμαλία, με τον χλευασμό: «Του Όθωνα το φέσι το κάνανε σκαμνί, να κάτσ' η Αμαλία να κάνη το παιδί».
Μιά αγγλική κακοήθεια, αποτελούσε απόδειξι: Ένας ανακτορικός γιατρός (ξένος) πούλησε στον Αγγλο πρεσβευτή σχετική έκθεσι, για την ανικανότητα του Οθωνος και δημοσιεύθηκαν σε αγγλική εφημερίδα, σαφέστατοι υπαινιγμοί. Πολύ αργότερα νεκροψία στην Αμαλία, βεβαίωνε ότι έμεινε σ' όλη της τη ζωή παρθένος. Η έκθεσις νεκροψίας, δεν άφηνε πιά καμμιά αμφιβολία για τον αίτιο και αυτή η εντύπωσις θα επικρατή, ως το 1940. Την εποχή εκείνη όμως θα ανακαλυφθή μία άλλη έκθεσις στη Βιέννη, του πρεσβευτού της Αυστρίας, με «καταλογισμό ευθύνης» στην Αμαλία, με περιγραφές — ακόμη και μίας Αθηναίας μαμής — της θεραπείας που έκανε η Βασίλισσα για να αποκτήση ικανότητα τεκνοποιΐας. Η οποία θεραπεία τελικά δεν απέδωσε, γιατί η ασθενής είχε «παιδομορφισμό μήτρας». Ο καθηγητής Ν. Λούρος που μελέτησε τα νεώτερα στοιχεία (τα αυστριακά) αμφιβάλλει και για την ακρίβεια της εκθέσεως νεκροψίας, και για την «ευθύνη» του Όθωνος και πιστεύει ότι το βασιλικό ζεύγος, υπήρξε θύμα της εποχής του. Αν ζούσε δηλαδή στα χρόνια τού καθηγητού, θα ήταν δυνατή μία «αποτελεσματική Αγωγή» για την Βασίλισσα.
Οπωσδήποτε η έλλειψις διαδόχου, απετέλεσε τον παράλληλο παράγοντα — με τον αυταρχισμό των «ελέω Θεού» αντιλήψεων — για την έξωσι του Όθωνος. Και στον αυταρχισμό, πάντα πρώτη ερχόταν η Βασίλισσα. Ακόμη και στην εξέγερσι της 11ης Οκτωβρίου 1862 — την 15ην κατά σειράν και τελική — είχε τό κουράγιο να χτυπάη πεισματικά τό τακούνι της: «Και όταν έβλεπε από τον ατμοδρόμωνα «Αμαλία», που έπλεε προς τον Πειραιά, τα ένοπλα πλήθη των επαναστατών που είχαν ταμπουρωθή στο λιμάνι, για να αποκρούσουν την απόβασι του «εκθρονισμένου». «Και όταν η βασιλική θαλαμηγός πλεύρισε στο μακρυνό τότε Κερατσίνι και ανέβηκαν πρεσβευταί και παράγοντες, να συμβουλεύσουν παραίτησι. Εκείνη επέμενε, με σχέδια να γυρίσουν πίσω στην Λακωνία και Μεσσηνία, να οργανώσουν εκστρατεία κατά της επαναστατημένης πρωτεύουσας. Αλλά αυτή τη φορά: «Η τόσον πάντοτε επιδρώσα επί τού Βασιλέως σύζυγος, απώλεσε την μάχην». Εκείνος είχε κουρασθή από τις ασταμάτητες ένοπλες αντιδράσεις. Έφυγαν έκπτωτοι και οι δυο από την Ελλάδα που τόσο την είχαν αγαπήσει, αλλά με τον δικό τους τρόπο, με τις γερμανικές ηγεμονικές αντιλήψεις της εποχής τους. Και έζησαν με την ανάμνησί της, τα υπόλοιπα χρόνια τους. Ίσως για σημάδι της μοίρας, ο Όθων πέθανε το 1867, στις 14 Ιουλίου (την ημέρα ελευθερίας των λαών, όπως την είχαν τότε).
Σοφία
Σοφία
Η Πρωσσίδα πριγκίπισσα Σοφία-Δωροθέα των Χοεντζόλερν, γεννήθηκε τον ίδιο χρόνο με το Β΄ Ράϊχ των Κάϊζερ, το 1870. Στην εκπνοή του χρόνου εκείνου — μετά την νίκη τους κατά της Γαλλίας — οι βασιλείς, μεγάλοι ή μικροί, δούκες και πρίγκιπες της Γερμανίας, αναγόρευσαν μέσα στα γαλλικά ανάκτορα των Βερσαλλιών, αυτοκράτορα του Β΄ γερμανικού Ράϊχ, τον βασιλέα της Προδοσίας Γουλιέλμο τον Α΄, τον παππού της Σοφίας. Στό Ράϊχ εκείνο, ο πρωθυπουργός Μπίσμαρκ φοράει κάτι μπότες δυό πιθαμές πάνω από τα γόνατα του, κρατάει μιά τεράστια σπαθάρα, φοράει και το ιδιαίτερο λογχοφόρο γερμανικό κράνος. Οι φοιτηταί φορούν ιδιαίτερες στολές, μονομαχούν κάθε τόσο και το έχουν για καμάρι να φαίνωνται στο πρόσωπο τους, ουλές από τραύματα σε μονομαχίες. Είναι διάχυτο παντού το πνεύμα του πρωσσικοΰ μιλιταρισμού με το μόνιμο σύνθημα: «Deutschland über alles», (η Γερμανία υπεράνω όλων). Δεν μπορεί ούτε και μιά κοπέλλα της Γερμανίας να μείνη ανεπηρέαστη από εκείνο το μιλιταριστικό πνεύμα. Έστω και αν η μητέρα της μικρής πριγκίπισσας είναι Αγγλίδα, κόρη της βασίλισσας Βικτωρίας, Βικτωρία κι΄ αυτή. Το έντονο ιδιαίτερο κλίμα, όλους τους επηρεάζει: Άντρες, γυναίκες, αγόρια, κορίτσια. Ο πατέρας της Σοφίας, Φρειδερίκος, δεν έμεινε στο Θρόνο παραπάνω από 99 ημέρες, του 1888.
Πέθανε από καρκίνο του λάρυγγος. Τον διαδέχθηκε ο Γουλιέλμος Β΄, από τον οποίον δεν θα έχη και πολλές ανομοιότητες, ο γνωστός μας δημιουργός του Γ΄ Ράϊχ Αδόλφος Χίτλερ. Τον ίδιο χρόνο του πένθους της, η Σοφία γνώρισε τον διάδοχο της Ελλάδος Κωνσταντίνο, στην διαμονή του εκεί για πολιτικές, και στρατιωτικές σπουδές. Τον επόμενο χρόνο, θα γίνουν οι γάμοι του στην ελληνική πρωτεύουσα. Δεν είναι σωστή η αόριστη εντύπωσις ότι κι’ εκείνος ο γάμος έγινε εις εφαρμογήν «προγράμματος εξαγωγής» Γερμανών πριγκίπων στην Ανατολή, για την πρόσδεσι των βαλκανικών κρατών στο άρμα του Β’ Ράϊχ (όπως έγινε με τους Γερμανούς ηγεμόνες Ρουμανίας, Βουλγαρίας και Αλβανίας, αργότερα). Η εξαγωγή πριγκιπισσών, από την βυζαντινή εποχή ιδιαίτερα, πάντα αποτελούσε «κρατικήν ύπόθεσιν». Αλλά οι κανόνες, έχουν και τις εξαιρέσεις τους. Λεβέντης, ωραίος, ήταν ο διάδοχος της Ελλάδος. Ωραιότατη και η πριγκίπισσα της Γερμανίας. Νέοι, με διαφορά δύο χρόνων. Τίποτα το μυστηριώδες δεν υπάρχει για τον ερωτά τους. Δεν είχε άδικο ο βασιλεύς Γεώργιος, όταν έλεγε στον «λόγο του θρόνου», του χρόνου εκείνου (1888): «Τόν δεσμόν τούτον μετά κραταιάς και ενδόξου δυναστείας, συνήψεν αυθόρμητος στοργή, επιτυχέστερον δέ αυτού, δεν θα ηδύνατο να συναρμόση η πολιτική φρόνησις».
Έτσι αποφασίζεται ο γάμος. Άλλο τώρα το τί θα γίνη, με την εκμετάλλευσι των γενομένων αργότερα, από την κραταιάν Δύναμιν. Αργότερα όμως πολύ, όταν θα γίνη βασίλισσα, η τώρα πριγκίπισσα Διαδόχου. Οι γάμοι έγιναν στις 15 Οκτωβρίου 1889, με δυσανάλογη για το μικρό κράτος λαμπρότητα. Την θέλησε όμως την πολυτέλεια εκείνην, ιδιαίτερα ο πρωθυπουργός Τρικούπης, που δεν του ήταν και τόσο δυσάρεστη η βασιλική εύνοια (κι ας τον παρουσιάζουν, περίπου σαν άγγελο με φτερά οι θαυμασταί του, και περίπου σαν διάβολο με ουρά, τον αντίπαλο του Δεληγιάννη). Από τον Πειραιά, «μυρσινοστόλιστος αμαξοστοιχία εκ δέκα αμαξών, πλην της χρυσοτεύκτου βασιλικής, μετά γερμανικών και ελληνικών σημαιών», είχε φέρει την πριγκίπισσα, στην Αθήνα. Πλήθος βασιλέων και πριγκίπων — και ο αυτοκράτωρ Γουλιέλμος — είχε έρθει στην ελληνική πρωτεύουσα. Ο δε πληθυσμός της, είχε διπλασιασθή τις ημέρες εκείνες, με την συρροή από τις επαρχίες για το θέαμα. Ο αντίπαλος του Τρικούπη, Δεληγιάννης τον κατηγόρησε ότι είχε πρόγραμμα τον προσανατολισμό της Ελλάδος προς την Γερμανία. Υπερβολή βέβαια, για τότε. Αργότερα όμως, ο διάδοχος του Τρικούπη στο κόμμα (στο τρικουπικό κόμμα) Γ. Θεοτόκης, δεν θα κρύβη τον γερμανόφιλο προσανατολισμό του. Κι ας είναι ο Κάϊζερ δεδηλωμένος τουρκόφιλος και προστάτης του Ισλάμ, όπως αυτοανακηρύσσεται. Κι ας εχουν οι δυό Γερμανίες μαζί (η καϊζερική και η Αυστροουγγαρία των Αψβούργων) κοινό πρόγραμμα για «προστατευτική» κάθοδο στο Αιγαίο, έξοδο στην Θεσσαλονίκη και παρουσία στον Περσικό Κόλπο, για την κατάκτησι των Ινδιών.
Αλλά για πολλά χρόνια, κανείς δεν καταλογίζει τίποτα, στην πριγκίπισσα Διαδόχου. Αν αυξάνουν οι γερμανόφιλοι στη χώρα, αυτό προέρχεται από την αύξησι της δυνάμεως του Ράϊχ. Ιδιαίτερα πολλοί στρατιωτικοί, θαυμάζουν τον πρωσσικό στρατό που τον θεωρούν ακατανίκητο. Από τέτοιο θαυμασμό επηρεάζεται και ο Διάδοχος, όπως και οι επιτελείς της εποχής. Πολλοί απ’ αυτούς έχουν επιμορφωθή στην γερμανική Ακαδημία πολέμου (Στρατηγός, Εξαδάκτυλος, Μεταξάς, Πάλλης). Άλλοι σαν τον Βίκτωρα Δούσμανη, και χωρίς σπουδές στη Γερμανία, τρέφουν απέραντο θαυμασμό στην «ακαταμάχητη πολεμική μηχανή». Παρά την προστασία της Τουρκίας από τον αδελφό της, η Σοφία γράφει το 1897 — στις παραμονές του πολέμου — προς την μητέρα του Βικτωρία: «... Η οργή και το μίσος του λαού εναντίον των Τούρκων, έγιναν πολύ ισχυρά... Εαν αι Δυνάμεις δεν μας δώσουν την Κρήτη, πρέπει να γνωρίζουν ότι ουδέποτε οι Κρήτες θα ησυχάσουν, ούτε και η νήσος θα ειρηνεύση, μέχρις ότου γίνη ελληνική». Δεν της καταλογίζει κανείς ανάμιξι στην πολιτική εκείνα τα χρόνια, της πριγκιπίσσης Διαδόχου. Αντίθετα, όλοι την αναγνωρίζουν για αφοσιωμένη σύζυγο, στοργική και αυστηρή μητέρα. Προσέχει την ανατροφή των παιδιών της, πιο πολύ από την Όλγα. Εκείνης της είχαν «ξεφύγει». Ο δευτερότοκος πρίγκιψ Γεώργιος μάλιστα (ο ηγεμών της Κρήτης) όχι μόνο έβριζε ακατάσχετα, αλλά και... μούντζωνε με τα δυό του χέρια! Απασχολείται και με φιλανθρωπική δράσι η Σοφία, ενδιαφέρεται πολύ για το πράσινο (όπως η Αμαλία). Όταν κάποτε κατά το 1905, ο διοικητής της Σχολής Ευελπίδων θέλησε να κόψη πελώριους ευκαλύπτους στο γυμναστήριο, νύχτα έστειλαν οι Ευέλπιδες μήνυμα στην πριγκίπισσα, να διασώση τα δέντρα. Και πραγματικά πρόλαβε την σφαγή. Ένα άλλο ιδιαίτερο ενδιαφέρον της, δείχνει πραγματική λεπτότητα αισθημάτων. Αναλαμβάνει υπό την προστασίαν της, μαθητάς στρατιωτικών σχολών και νέους αξιωματικούς που προέρχονται από τον υπόδουλο Ελληνισμό, από την Τουρκία. Ορφανοί και παντέρημοι είναι οι περισσότεροι. Ένα επισκεπτήριο στη Σχολή Ευελπίδων ή Δοκίμων μιά πρόσκλησις για τσάϊ στα διαδοχικά ανάκτορα, είναι αρκετά για να την θεωρούν εκείνοι, σαν μητέρα η μεγάλη αδελφή και να μένουν αφοσιωμένοι στο Θρόνο.
Είκοσι πέντε ολόκληρα χρόνια θα ζήση, πριγκίπισσα διαδόχου, η Σοφία. Και αυτά είναι τα ευτυχισμένα χρόνια της. Ύστερα ακολουθούν πολεμικές αναταραχές, αγωνίες, διλήμματα, μίση. Μεγάλα μίση και πάθη, εναντίον της. Το 1912, με την βαλκανική συμμαχία και την έξωσι της Τουρκίας από την Ευρώπη, ανατρέπονται και τα γερμανικά σχέδια για την χερσαία προσπέλασι, ως τον Περσικό Κόλπο. Τον δρόμο τον κόβουν τα βαλκανικά κράτη. Οι βαλκανικοί πόλεμοι αποτελούν τον πρόλογο του παγκοσμίου πολέμου, στον οποίον πρωταγωνιστής είναι η Γερμανία. Στό ενδιάμεσο διάστημα μεταξύ των δυο βαλκανικών πολέμων, δολοφονήθηκε ο βασιλεύς Γεώργιος. (Από εκείνους που — όπως ελέχθη — είχαν συμφέρον να φύγη από τη μέση ένας αγγλόφιλος βασιλεύς). Η Μείζων Ελλάς, απελευθέρωσε περιοχές στις οποίες είχε βλέψεις η Αυστρία. Με την μεγέθυνσι αναθερμαίνονται τα προαιώνια όνειρα του Ελληνισμού: Για την Πόλη, για την Αγια Σοφιά». Σε μία εκδρομή της βασιλικής οικογενείας στην Έδεσσα, ο νομάρχης Θεσσαλονίκης Περικλής Αργυρόπουλος, εύχεται στον Βασιλέα, σύντομη αυτοκρατορική στέψι, μέσα στο παλλάδιον της Ορθοδοξίας.
«Αφήστε αυτά τα όνειροπολήματα, τον διακόπτει η βασίλισσα Σοφία.»
«Γιατί καημένη; της απαντάει ο Κωνσταντίνος, δεν ήταν Ελληνίδα;»
Είναι; Έγινε, μόνο Ελληνίδα;… Όσο η Ελλάς ήταν μικρή, όσο δεν είχε παρεμβληθή στον γερμανικό δρόμο προς τις Ινδίες δια μέσου της Τουρκίας, δεν είχε αντιμετωπίσει τέτοιο δίλημμα. Τώρα, ταυτόχρονα με την άνοδό της στο θρόνο, όπως ξεσπάει και ο μεγάλος πόλεμος, ξαναθυμάται — της το ξαναθυμίζουν άλλοι για την ακρίβεια — εκείνο το «Γερμανία υπεράνω όλων». Από τις πρώτες πολεμικές ημέρες, ο Κάϊζερ γράφει «στον “αδελφό” του Τίνο» και τον καλεί για συμμετοχή στον πόλεμο της σταυροφορίας κατά των Σλάβων. Μα δεν είναι μόνο κατά των Σλάβων ο πόλεμος του Ράϊχ. Κατά της Γαλλίας και της Αγγλίας ιδιαίτερα, πολεμάει ο γερμανικός στρατός. Επειτα, στην άντισλαβική σταυροφορία, καλεί και την . . . Βουλγαρία! Ο Κωνσταντίνος προσπαθεί να κρατήση την Ελλάδα ουδέτερη, θα την κάψουν οι αγγλογαλλικές αρμάδες αν συμμαχήση με την Γερμανία, απαντάει στον Κάϊζερ. Ο πρωθυπουργός Βενιζέλος είναι αγγλογαλλόφιλος. Δεν λείπουν και οι ακραιφνείς γερμανόφιλοι, πολιτικοί και επιτελικοί. Άγριος ξεσπάει ο Διχασμός που θα κράτηση είκοσι χρόνια και παραπάνω. Καί η Σοφία; Σ' αυτήν καταλογίζουν τα πάντα οι Βενιζελικοί. Εναντίον της στρέφεται ιδιαίτερα, το μένος τους. Για τον Κωνσταντίνο πολλοί Βενιζελικοί — και φανατικοί ακόμη — βρίσκουν κάποιες εξηγήσεις και δικαιολογίες. Γι' αυτήν, κανείς, καμμιά! Η έναρξις του Διχασμού, συμπίπτει με βαρειά αρρώστια του Βασιλέως, από πλευρίτιδα. Στην αρρώστια και στην μεγάλη περίοδο της αναρρώσεώς του, η Βασίλισσα έδειξε όλη της την στοργή για τον άντρα της. Αλλά ταυτόχρονα, τον απομόνωσε και από όλον τον κόσμο. Ακόμη και από τους αδελφούς του. Δεν άφησε τον πρίγκιπα Γεώργιο που γι' αυτό ήρθε από το Παρίσι, ούτε από την πόρτα να τον δή! Ο Γεώργιος — σύζυγος της Γαλλίδας Μαρίας Βοναπάρτου — είναι γαλλόφιλος.
Γι' αυτό δεν τον άφησε, ούτε στην πόρτα του ασθενούς να πλησιάση, εξηγούν οι αγγλογαλλόφιλοι. Ακραιφνής αυλόφιλος ιστορικός γράφει γιά την βασιλική ασθένεια και τις συνέπειες της: «Η καθ' ημέραν χειροτέρευσις της υγείας του είχεν ως αποτέλεσμα την μείωσιν του ΒΟΥΛΗΤΙΚΟΥ του, μέχρι και της πλήρους σχεδόν αχρηστεύσεώς του επί τι χρονικόν διάστημα». Το διάστημα δεν είναι μικρό. Παρατείνεται και στην ανάρρωσι. Με πλήρη κηδεμόνευσι του Βασιλέως, από την Βασίλισσα. Ο στρατηγός Παρασκευόπουλος, είχε προσωπική φιλία με τον Κωνσταντίνο. Όταν η υγεία του είχε αρκετά αποκατασταθή, του εδόθη άδεια να τον επισκεφθή. Κάθισε κοντά του, στο βάθος ενός διαδρόμου, όπου δεν τους έπιαναν ρεύματα. Μίλησαν αρκετά. Ο Διχασμός ήταν στη βράσι του. Ο στρατηγός του κάνει μία έκκλησι: «Πρέπει να βρεθή τρόπος συνδιαλλαγής με τον Βενιζέλο. Σας το λέω εγώ, Μεγαλειότατε, που ξέρετε την αφοσίωσί μου. Για μένα δεν είστε μόνο ο βασιλεύς μου. Αλλά και ο αρχιστράτηγος μου σε δυό νικηφόρους πολέμους». Συγκινείται ο Κωνσταντίνος με τον αφοσιωμένο του. Του χαϊδεύει το ακουμπημένο στην βασιλική πολυθρόνα χέρι του. Δείχνει έτοιμος να του ανοίξη την καρδιά του. Αλλά εκείνη τη στιγμή, στην «είσοδο» του διαδρόμου, ακούγεται χτύπημα από γυναικείο τακούνι στο πάτωμα. Το χέρι του Βασιλέως που χάϊδευε το χέρι του στρατηγού, απότομα σκληρύνεται. Όπως πλησιάζει η Σοφία, αλλάζει κουβέντα: «Ναι, θυμάμαι, βασανιστήκαμε πολύ εκεί στο Μπιζάνι…»
Η ασθένεια, το βουλητικό του... Δεν θα τον αφήσουν ποτέ τον Κωνσταντίνο να έρθη σε κάποια συνεννόησι με τον Βενιζέλο, ενώ θα παρουσιασθούν μία—δυό ευκαιρίες. Γι' αυτό κι' ο τελευταίος θα γράφη για την ύπαρξι «κακοποιού περιβάλλοντος». Η βασίλισσα των Ελλήνων, θα έπρεπε κανονικά να έχη ξεχάσει την γερμανική πατρίδα, σαν βασίλισσα των Ελλήνων. Τουλάχιστον να βασανίζεται μόνη της και μόνο ψυχικά, με το δίλημμα μεταξύ Ελλάδος—Γερμανίας, μεταξύ αδελφού—συζύγου. Δεν το κατόρθωσε. Ίσως δεν την άφησαν να το κατορθώση, αι συγκροτημένες αυτοκρατορικές υπηρεσίες της «παλιάς πατρίδας». Πολλά της καταλόγιζαν οι αγγλογαλλόφιλοι βενιζελικοί. Αρκετά είναι αναμφισβήτητα, όπως: Γράφοντας στον Κάϊζερ, χρησιμοποιούσε τη φράσι: Η γερμανική πατρίς. Ο στρατιωτικός ακόλoυθoς ταγματάρχης Φαλκενχάουζεν, με την δαιμονική δραστηριότητα του, ανεβοκατέβαινε στα Ανάκτορα, μπαινόβγαινε στο Γ.Ε.Σ. Και πάνω από το γραφείο του, είχε μία μεγάλη φωτογραφία της Σοφίας. Όταν σε μία δραματική φάσι του Διχασμού, στα Νοεμβριανά, γαλλικό πολεμικό ρίχνει μερικές οβίδες γύρω στα Ανάκτορα, η Σοφία αρπάζει τα ανήλικα παιδιά της και καταφεύγει στα υπόγεια. Απ’ εκεί στέλνει τηλεγράφημα προς τον Κάϊζερ (στο Βερολίνο) ζητώντας βοήθεια! Κατά την αδιάψευστη μαρτυρία του ουδετερόφιλου και αφοσιωμένου στον Βασιλέα στρατηγού Χαραλάμπη, οι πρωτοβουλίες της δεν είχαν όρια. Ο στρατηγός ήταν στη Λάρισα. Ο Φαλκενχάουζεν, είχε απομακρυνθή από την Ελλάδα, με επέμβασι των Αγγλογάλλων. Εκλήθη όμως κάποια μέρα στο τηλέφωνο ο στρατηγός, για να πάρη εντολές από την Βασίλισσα: «Αύριο, μεθαύριο θα φθάση εκεί με αεροπλάνο ο Φαλκενχάουζεν. Θα τον πάρης, και θα τον φέρης στο τηλεφωνείο, να μιλήση μαζί μου». Έτσι και έγινε.
Ο τολμηρός ταγματάρχης πέρασε με το αεροπλάνο του, από αεροδρόμιο της Αλβανίας, πίσω από το αγγλογαλλικό Μακεδονικό Μέτωπο. Αν μάθη λεπτομέρειες ο Γάλλος αρχιστράτηγος Σαράϊγ, η Ελλάς θα υποστή κι άλλα δεινά. Με τις κατηγορίες ότι οργανώνεται επίθεσις, στα νώτα της συμμαχικής στρατιάς Μακεδονίας. Δείγματα μόνο είναι τα παραπάνω περιστατικά, τα σχετικά με την Βασίλισσα. Δεν υπάρχουν αμφιβολίες για τον επηρεασμό του Βασιλέως από την Σοφία, σ' εκείνα τα φοβερά χρόνια του Διχασμού, με αποτέλεσμα, πολλά δεινά για την Ελλάδα, αλλά και για τον ίδιο τον Βασιλέα. Τις πρώτες ημέρες του Ιουνίου 1917, ο Κωνσταντίνος θα απομακρυνθή βιαίως, από τον θρόνο και από την Ελλάδα. Παρά την αγάπη γι' αυτόν, του μεγαλυτέρου ποσοστού των Ελλήνων, ακόμη και Βενιζελικών. Για όλα τα δεινά της χώρας και του Βασιλέως, τον Βενιζέλο θεωρούν υπαίτιο οι αντίπαλοι του. Φυσικά βέβαια αφο΄θ είναι αντιβενιζελικοί. Πολλοί Βενιζελικοί όμως, δε στρέφονται τόσο εναντίον εκείνου με τον οποίον ήλθε σε απόλυτη αντίθεσι ο αρχηγός του — του Κωνσταντίνου — αλλά της Σοφίας. Την θεωρούν «κακοποιόν δύναμιν», με το ενδιαφέρον της, υπεράνω όλων για την Γερμανία. Και για απόδειξι, έχουν τα μεταγενέστερα: Το 1920, επανέρχεται θριαμβευτικά ο Κωνσταντίνος, μετά τις εκλογές του Νοεμβρίου και το Δημοψήφισμα του Δεκεμβρίου. Τα πάθη δε σβήνουν, συνεχίζονται. Αλλά τώρα η Σοφία δεν έχει καμιά ανάμιξι. Δεν της καταλογίζουν τίποτα. Τώρα η καϊζερική Γερμανία έχει συντριβή. Ο έκπτωτος Κάϊζερ Γουλιέλμος, βρίσκεται εξόριστος στο Ντόορν της Ολλανδίας, όπου φιλοσοφεί, δευτεροπαντρεμένος. Δεν υπάρχει πιά κανένα δίλημμα για την Βασίλισσα. Και έτσι, «ίσταται εις το ύψος της». Υπάρχει όμως, συνεχίζεται ο Διχασμός. Με αποτέλεσμα την Μικρασιατική Καταστροφή και την δεύτερη εξορία του βασιλικού ζεύγους. Εξόριστος θα πεθάνη το 1923 ο Κωνσταντίνος. Το 1932 και η Σοφία. Θα μείνουν «άταφοι», σε κρύπτη εκκλησίας, της Φλωρεντίας ως το 1936, όταν θα γίνη η ταφή του στο Τατόϊ. Για όλους υπήρξε ολέθριος ό Διχασμός. Ο Διχασμός που άρχισε για τη θέσι της Ελλάδος στον πόλεμο: με του αγγλογάλλους ή με τους «άλλους»; Αρχηγός στους «άλλους», ήταν ο αδελφός της βασιλίσσης των Ελλήνων. Ο «προφήτης» τότε, του «Γερμανία υπεράνω όλων»...
Φρειδερίκη
Φρειδερίκη
Η ΜΟΙΡΑ ΤΟ ΘΕΛΗΣΕ, να βασιλέψουν και οι τρεις γυιοί του Κωνσταντίνου και της Σοφίας. Στην αρχή ο δευτερότοκος Αλέξανδρος. Ύστερα ο διάδοχος Γεώργιος. Στο τέλος και ο τριτότοκος Παύλος. Το 1937 βασιλεύει ο Γεώργιος, με διάδοχο τον Παύλο. Από τις 4 Αυγούστου 1936, υπάρχει στην Ελλάδα, το καθεστώς που πήρε ονομασία, από την αφετηρία του: Καθεστώς της 4ης Αυγούστου, δικτατορικό. Δικτατορίες υπάρχουν στην Γερμανία, Ιταλία και σ' όλη σχεδόν την Ανατολική Ευρώπη. Λίγο — πολύ, όλες συγγενείς. Η ελληνική όμως θα αποδειχθή το πυκνότερο διπλωματικό προπέτασμα καπνού του αιώνος. Όταν θα βρεθή στο στρατόπεδο των Δημοκρατιών κατά τον πόλεμο του εναντίον των Δικτατοριών. Δίνοντας στις Δημοκρατίες και την πρώτη του νίκη. Αλλά αυτό θα γίνη φανερό, μόνο τα χαράματα της 28ης Οκτωβρίου 1940. Ως την ημέρα εκείνην, πολλοί θα πιστεύουν στη συγγένεια του ελληνικού καθεστώτος, με τα όμοια της κεντροανατολικής Ευρώπης. Εκείνη η εντύπωσις, ενισχύεται όταν μαθεύονται αρραβώνες και γάμοι του διαδόχου Παύλου, με την Γερμανίδα πριγκίπισσα Φρειδερίκη. Όλοι οι ηγεμόνες και πρίγκιπες της Γερμανίας, παραμένουν έκπτωτοι αλλά διατηρούν τις περιουσίες τους (κτήματα και πύργους) και όλοι βρίσκονται στην διάθεσι της γερμανικής πατρίδος.
Στο ετήσιο μνημόσυνον του βασιλέως Παύλου: Ο πρωθυπουργός Γ. Παπανδρέου με τόν πρόεδρο τής Βουλής Γ. 'Αθανασιάδη — Νόβα, υποδέχεται τήν Βασίλισσα — Βασίλισσα Μητέρα Φρειδερίκη πού προηγείται του βασιλικού ζεύγους. Η πριγκίπισσα Φρειδερίκη — 21 χρόνων τότε — είναι εγγονή του Κάϊζερ, δηλαδή ο διάδοχος Παύλος είναι δεύτερος θείος της (είναι κόρη της πρώτης του εξαδέλφης). Οι γάμοι γίνονται στις 9 Ιανουαρίου 1938, με αρκετή μεγαλοπρέπεια. Το διαδοχικό ζεύγος διαμένει στο «Ανάκτορον Ψυχικού» Η πριγκίπισσα διαδόχου, φαίνεται πανέξυπνη και δραστήρια. Αλλά δεν σημει’ωνονται «ζητήματα», υπερβολικής δραστηριότητος και αναρμοδιοτήτων. Ο βασιλεύς Γεώργιος είναι αυστηρός σε όλα του. Με τις συνθήκες που επικρατούν, δεν γίνεται γνωστή τότε, η «προϋπηρεσία της», στην χιτλερική νεολαία. Αλλά και αν γινόταν γνωστή, δεν θα αποτελούσε κάτι το επίμομφο. Τάχα πόσοι νέοι και νέες της Γερμανίας «ξέφυγαν» άπό τους σχηματισμούς της Νεολαίας;
Μόνο κατά την διάρκεια της γερμανικής εισβολής του 1941, θα βρεθούν μερικοί γερμανόφιλοι που θα μεταδίδουν την ηττοπάθεια στα μετόπισθεν, με διαδόσεις: «Θα παραιτηθή ο Γεώργιος και θα φύγη. Θα γίνουν βασιλείς ο Παύλος και η Φρειδερίκη. Και θα διορίσουν πρωθυπουργό, τον γερμανόφιλο Κ. Κοτζιά». Μύθος είναι η διάδοσις ηττοπάθειας. Και εντελώς ξένος προς αυτόν, ο Διάδοχος. Ο Γεώργιος θα φύγη, με την προέλασι των γερμανικών θωρακισμένων φαλάγγων. Αλλά για να συνεχίση τον πόλεμο κατά των κατακτητών. Μαζί του ο Παύλος. Μαζί με όλους και η Φρειδερίκη. Δεν είναι αληθινές οι μεταγενέστερες εχθρικές διαδόσεις, ότι κατά την διάρκεια της κατοχής υπηρέτησε στην Ελλάδα ένας αδελφός της. Στο Ανατολικό (Ρωσικό) Μέτωπο υπηρέτησαν και οι δύο. Αλλά και αν ήταν αληθινές οι μεταγενέστερες διαδόσεις, πάλι δεν θα αποτελούσαν στοιχείο επικρίσεως. Οι μετακινήσεις μονάδων της Βέρμαχτ, ήσαν τόσες και τέτοιες που δεν θα μπορούσε κανείς στρατευμένος — με την γερμανική στρατιωτική πειθαρχία, μάλιστα — να αποφύγη εύκολα την συμμετοχή του σε κάποια. Ακόμη, δεν αποτελεί στοιχείον επικρίσεως το λεγόμενον από μερικούς, ότι οι Άγγλοι ζήτησαν τότε «καλού—κακού» να απομακρυνθή από την Αίγυπτο (και έμεινε στην Νότιο Αφρική).
Ο πόλεμος τελειώνει τον Μάιο 1945. Όχι όμως και οι περιπέτειες της Ελλάδος και της βασιλικής οικογενείας. Μόνο στις 28 Σεπτεμβρίου 1946 — ύστερα από Δημοψήφισμα — επανέρχονται: Βασιλεύς, Διάδοχος, Φρειδερίκη. και μόνο ένα εξάμηνο θα βασιλεύση στην τρίτη περίοδο της παραμονής του στο θρόνο, με τις διακοπές (Τό 1923, έπειτα 1935 — 41, τελευταία 1946 — 47) ο Γεώργιος Β! Επάνω στο κλείσιμο του εξαμήνου, όπως ανεβαίνει την σκάλα των ανακτόρων παθαίνει καρδιακή προσβολή. Πεθαίνει από έμφραγμα στα χέρια μιας «ξανθής κυρίας», γράψανε οι εφημερίδες. Μιας Αγγλίδας θέλουν να πουν, για τον εστεμμένο που ύστερα από το ψυχικό τραύμα με την άστατη γυναίκα του Ελισάβετ, τον θεωρούσαν μισογύνη, και οι εχθροί του τον αποκαλούσαν «αγέλαστο». Η ξανθή κυρία παραμερίζεται και εξαφανίζεται οριστικά από τα ανάκτορα και την Ελλάδα, μόλις καταφθάνει αναστατωμένη και ανασηκώνει με στοργή το κεφάλι του νεκρού, η από τη στιγμή εκείνην βασίλισσα των Ελλήνων.
Η βασιλεία της θα κρατήση ακριβώς είκοσι χρόνια και είκοσι μέρες. Από την 1η Απριλίου 1917, ως την 21η Απριλίου 1967. Δεν θα τερματισθή ούτε με τον θάνατο του βασιλέως Παύλου. Θα γίνη μάλιστα τότε, δυο φορές βασίλισσα, κατά τον επίσημο τίτλο της: «Η Βασίλισσα, Βασίλισσα Μήτηρ»! Είκοσι χρόνια και είκοσι μέρες (ως την 21ην Απριλίου 1967) θα γεμίζη την ελληνική ζωή με την εξαιρετική δραστηριότητα της αλλά και την εξαιρετική πολυπραγμοσύνη της. Η περίοδος είναι πολύ κοντινή, και όπως η δραστηριότης της γίνεται πιο αισθητή στον πολιτικό τομέα, η αναφορά σ' αυτήν γίνεται πολιτικολογία. Με την έντονη αντίθεσι παρατάξεων και την υποκειμενική αντίληψι της καθεμιάς. Το ίδιο αντικείμενο, η μια το βλέπει άσπρο και η άλλη μαύρο. Η πολιτικολογία όμως, αποτελεί κάτι το ασυμβίβαστο με την ιστορία. Είναι και τα χρόνια φοβερά, με την παρατεταμένη πολύνεκρη καταστροφική ανταρσία. Σ' εκείνην την δραστηριότητα όμως, περιλαμβάνεται και η συμπαράστασίς της προς τις μαχόμενες μονάδες, ακόμη και στις πιό κρίσιμες ώρες. Οι Έλληνες όλοι, παρακολουθούσαν κυριολεκτικά με κομμένη ανάσα, την κομμουνιστική επίθεσι κατά της Κόνιτσας, τις τελευταίες ημέρες του 1947.
Επιθέσεις παρατεταμένες κατά της πολιορκημένης φρουράς που ο διοικητής της ταξίαρχος Κ. Δόβας είχε τραυματισθή βαρύτατα, από την πρώτη ώρα. Κάποτε όμως μαθαίνουν την σωτηρία φρουράς και πόλεως: Δυνάμεις από τα Γιάννινα, έσπασαν τον πολιορκητικό κλοιό, ενώθηκαν με τη φρουρά. Μαζί με τους πρώτους, μπήκε στην πόλι και η βασίλισσα Φρειδερίκη. Ο τραυματισμένος ταξίαρχος, αυτήν είδε πρώτη, κοντά του. και σ' όλες τις επιχειρήσεις όμως, πάντα βρίσκεται στη ζώνη του πυρός: Κοντά στους μαχόμενους στρατιώτες, κοντά στους βασανισμένους και κατεστραμμένους χωρικούς, στά ορεινά χειρουργεία και νοσοκομεία, εκεί δε χωρίς διάκρισι συμπεριφοράς, προς τους τραυματίες του στρατού και προς τραυματισμένους αιχμαλώτους. Έντονο είναι το ενδιαφέρον της και για τα ορφανά παιδιά του πολέμου, ιδιαίτερα μάλιστα όταν γίνεται αισθητός ένας άλλος κίνδυνος, στον παροξυσμό της ανταρσίας: Με το ακατανόητο και απερίγραπτο «παιδομάζωμα». Εκτός από τις διαμαρτυρίες της — σαν πρώτης μητέρας της χώρας — περιορίζει τους κινδύνους εκείνης, με τις «παιδουπόλεις» που δημιουργεί. Ακόμη πιό κοντινή έρχεται η εποχή που ακολουθεί τον οριστικό τερματισμό του πολέμου και για την Ελλάδα, ή μετά το 1949 περίοδος.
Ο βασιλεύς Παύλος κατά γενικήν αναγνώρισιν, είναι ένας αγαθός βασιλεύς, ο πιό καλοκάγαθος από όλους που πέρασαν από τον ελληνικό θρόνο. Ούτε και του αγαθού βασιλέως τα χρόνια όμως είναι — στην Ελλάδα — ομαλά και αδιατάρακτα. Τα πολιτικά πάθη ούτε λείπουν, ούτε μετριάζονται καν. Οι κατηγορίες για ανακτορική εύνοια η δυσμένεια, δίνουν και παίρνουν. Και όσοι μαίνονται για ανακτορικές επεμβάσεις στην πολιτική ζωή, κατά της Βασίλισσας στρέφονται ιδιαίτερα. Σ' αυτήν τα καταλογίζουν όλα. Στο βιβλίο της που πρόσφατα κυκλοφόρησε (Μέτρον Κατανοήσεως) σ' έναν βαθμό και η ίδια δικαιώνει τους κατηγόρους της, με αναγραφή πολλών λεπτομερειών για την δραστηριότητα της. Το 1949 και στα επόμενα χρόνια, η κατάστασις στην Ελλάδα δεν είναι όμοια με εκείνην που βρήκε η Αμαλία, όταν βασίλευσε. Το πολίτευμα έχει διαμορφωθή πια με βασική αρχή την υπευθυνότητα των κυβερνήσεων και το ανεύθυνο του ανωτάτου άρχοντος. Και όμως πολλές φορές οι υπεύθυνοι παράγοντες παραμερίζονται, όπως στον καιρό της Αμαλίας.
ΙΣΤΟΡΙΑ ΓΙΑ ΣΑΣ
1971
ΙΣΤΟΡΙΑ ΓΙΑ ΣΑΣ
1971
from ανεμουριον https://ift.tt/2m0M0v3
via IFTTT