Επιτόπου: Έργα εφήμερα που μένουν στις μνήμες των ανθρώπων και στην ψηφιακή καταγραφή

Κείμενο:
Εύα Τουρτόγλου Bony, Εικαστικός, Οργανώτρια ΕΠΙΤΟΠΟΥ

Σοφία Χρυσαφοπούλου, Μεταπτυχιακή φοιτήτρια Θεωρίας και Ιστορίας της Τέχνης ΑΣΚΤ

Η 5η έκδοση του Επιτόπου ολοκλήρωσε την καλλιτεχνική φιλοξενία και τις παράλληλες δράσεις, ενώ τα έργα παρέμειναν προς θέαση στην κοιλάδα του των Λειβαδίων κοντά στη Χώρα της Άνδρου έως τις 28 Αυγούστου.
Οι καλλιτέχνες του Επιτόπου παρέμειναν για ακόμη μια χρονιά πιστοί στη λογική της χρήσης φυσικών ή εφήμερων ευτελών υλικών, χρησιμοποιώντας για την καλλιτεχνική τους πρακτική δεμάτια από ξερά χόρτα, οικοδομικό πλέγμα, καλάμια, σανίδες, ασβέστη και κιμωλία. Ζωγραφικές και γλυπτικές εγκαταστάσεις δημιουργήθηκαν με σκοπό να βρίσκονται σε πλήρη αρμονία με το περιβάλλον, σε χώρους που δεν συνοδεύονται απαραίτητα από μια μακρά ιστορία, αλλά ούτε σε χώρους μνημειακού χαρακτήρα που θα φωτογράφιζε κανείς με ζήλο. Ωστόσο, κάθε έργο υπήρξε μοναδικό λόγω της εφήμερης σπουδαιότητάς του ως προς το νοηματικό του πλαίσιο, των σκέψεων που ενδεχομένως προκάλεσε στο κοινό, και τέλος και κύρια, της έγνοιας του κάθε καλλιτέχνη να το εντάξει με αρμονικά στη φύση και στον περιβάλλοντα χώρο.
Τα έργα σαν σιωπηλά ίχνη μιας καλλιτεχνικής πρακτικής, εστιασμένης στην επί-τόπου δημιουργία σε άμεση συνάρτηση τόσο με τον τόπο όσο και με τον χρόνο και το μέσο, θα αφομοιωθούν σταδιακά από το περιβάλλον και θα παραμείνουν ζωντανά μόνο μέσα από την ψηφιακή καταγραφή, τη μνήμη των επισκεπτών και των κατοίκων του νησιού.
Αντιτιθέμενοι στην εξιδανίκευση και στον εμπορικό χαρακτήρα του έργου τέχνης, οι καλλιτέχνες μέσα από τα έργα τους επιχειρούν να επαναπροσδιορίσουν την αμφίδρομη σχέση μεταξύ έργου-δημιουργού και δημιουργού-κοινού μέσα στο κυκλαδίτικο τοπίο.

Χαρά Κεράστα Φωτογραφία Ελένη Κορδαλή

Στο έργο της Χαράς Κεράστα συνδιαλέγονται δύο κύριες έννοιες, του τόπου και της τροφής. Κεντρικό σημείο του έργου αποτελούν τα γράμματα από άχυρο, ένα υλικό με διττή υπόσταση, που από τη μια αποτελεί τροφή για τα ζώα και από την άλλη δομικό υλικό. Η φράση «ΟΥΤΕ ’ΔΩ ΟΥΤΕ ’ΚΕΙ» παραπέμπει νοηματικά σε έναν μη-τόπο, ο οποίος καταργεί τον διαχωρισμό δύο σημείων, παρότι αποτυπώνεται σε ένα υλικό περίφραξης που συνήθως στο νησί της Άνδρου χρησιμοποιείται για να χωρίσει, να οριοθετήσει δύο σημεία.

Χαρά Κεράστα, «ΟΥΤΕ ’ΔΩ ΟΥΤΕ ’ΚΕΙ», ΕΠΙΤΟΠΟΥ19 (Φωτογραφία: Christian Bony)

Ελένη Κορδαλή, “Who ΄s afraid of the big bad woolf?”, ΕΠΙΤΟΠΟΥ19 (Φωτογραφία: Christian Bony)

Η Ελένη Κορδαλή στο έργο με τίτλο: “Who ‘s afraid of the big bad woolf?”, εμπνέεται από την ψηφιακή αναπαράσταση του μονοπατιού 17, που ενώνει τη Χώρα της Άνδρου με τα Λειβάδια, και το μεταφέρει στον τρισδιάστατο χώρο. Εστιάζει σε ένα μέρος του χάρτη του μονοπατιού, το οποίο υλοποιεί μέσα από τη σύνθεση ευθύγραμμων γεωμετρικών τμημάτων και το τοποθετεί σε μικρότερη κλίμακα στο φυσικό περιβάλλον.

Γρηγόρης Παπαγρηγορίου (Φωτογραφία: Christian Bony)

Ο Γρηγόρης Παπαγρηγορίου με μια συνεχή χειρονομία επεμβαίνει σε ένα ιστορικό σημείο της διαδρομής. Η οριζόντια κίνηση από τη μία άκρη του τοίχου στην άλλη απαιτεί μια σωματική εμπλοκή, σχεδόν χορογραφική, ώστε να αποτυπωθεί μια ροή που διακόπτεται από τα σημάδια που έχει αφήσει ο χρόνος στην επιφάνεια του τοίχου. Με μια γρήγορη γραφή αφήνει το προσωπικό του αποτύπωμα πάνω σε μια επιφάνεια όπου τα έντονα τα σημάδια του χρόνου καθορίζουν και το τελικό αποτέλεσμα, καταλήγοντας σε μια μονοχρωματική σύνθεση.

Χρήστος Παπασωτηρίου, «Άτιτλο», ΕΠΙΤΟΠΟΥ19 (Φωτογραφία: Christian Bony)

Η λογική της κατασκευής του έργου  του Χρήστου Παπασωτηρίου βασίζεται  στην αρμονία με το φυσικό τοπίο του νησιού. Ως κύριο υλικό της κατασκευής του επέλεξε το καλάμι,  το οποίο στο παρελθόν στο νησί της  Άνδρου χρησιμοποιούταν ως υλικό δόμησης στην τοιχοποία. Συνεπώς, ο τρόπος σύνδεσης των δομικών λειτουργικών στοιχείων στο τρισδιάστατο έργο  του, μια σύνθεση τριών  επιμέρους κατασκευών στην κοίτη του ποταμού, παραπέμπει έντονα  στην αρχιτεκτονική παράδοση του τόπου.
Η Alexandra Roussopoulos μέσα από την in situ (επιτόπου) πρακτική επιθυμεί να θέσει ερωτήματα γύρω από την έννοια της ζωγραφικής, της προοπτικής, του χρώματος και της σύνθεσης. Στο έργο της “Outer space XIII”, ξανασχεδιάζει μια επιφάνεια, αντιμετωπίζοντας τις αυστηρές γεωμετρικές γραμμές της σύγχρονης δόμησης, την άγρια υφή της επιφάνειας του μπετού του κτηρίου ως θεμέλιο για μια εκ νέου δημιουργία, σε αντίθεση με την παραδοσιακή αρχιτεκτονική και τον περιβάλλοντα χώρο. Το περιβάλλον μεταμορφώνεται μέσα από τη δύναμη της ζωγραφικής χειρονομίας και τον τρόπο που αυτή εγγράφεται στο τοπίο. Οι γεωμετρικές φόρμες που σχηματίζονται θυμίζουν πανιά καραβιού εν κινήσει, ενώ το χρώμα τείνει να βρίσκεται σε μια συνομιλία με το γαλάζιο του απογευματινού ουρανού.

Alexandra Roussopoulos, “Outer space XIII”, ΕΠΙΤΟΠΟΥ19 (Φωτογραφία: Christian Bony)

Η καλλιτεχνική του πρακτική του Mike Schertzer κινείται γύρω από την περφόρμανς και τις λογοτεχνικές παρεμβάσεις στον δημόσιο χώρο, σε άμεση συνάφεια με την εφήμερη δημιουργία. Για κάθε παρέμβαση επιλέγει να μεταφέρει ένα φιλοσοφικό δοκίμιο ή ένα ποίημα. Οι φράσεις εισχωρούν στο φυσικό τοπίο με τη χρήση κιμωλίας, ένα κατεξοχήν εφήμερο και ευτελές υλικό με ιδιαίτερα εύθραυστη σύνθεση. Το ποίημα “Confluences” εγγράφεται κατά μήκος του τοίχου και αποτελεί μια φανταστική συνομιλία του ίδιου με τον χιλιανό ποιητή Pablo Neruda. Πρόκειται για μια εσωτερική ανάγκη για σύγκληση και επικοινωνία ανάμεσα σε δυο ανθρώπους που δεν μιλούν την ίδια γλώσσα, μια επικοινωνία που δύναται εντέλει να πραγματοποιηθεί μέσα από την ποίηση.

Mike Schertzer, “Confluences”, ΕΠΙΤΟΠΟΥ19 (Φωτογραφία: Mike Schertzer)

Ο Tim Ward συνθέτει και αυτοσχεδιάζει με την ηχογράφηση και σύνθεση ήχων που συγκεντρώνει σε κάθε τόπο. Δουλεύει το ηχητικό αυτό υλικό ως βασικό συστατικό στοιχείο των εφήμερων ηχητικών εγκαταστάσεών του. Κατά τη διάρκεια της παραμονής του στο νησί της Άνδρου ηχογράφησε τους ήχους των πηγών στους Μένητες, της καμπάνας του μοναστηριού του Πανάχραντου, ενώ εισήλθε στην καθημερινότητα της τοπικής κοινωνίας, συλλέγοντας ήχους από τον φούρνο, τα μαρμαράδικα κ.ο.κ. Ταυτόχρονα, συνέλεξε και κατέγραψε ήχους από τα μέρη όπου έχουν δουλέψει οι καλλιτέχνες του Επιτόπου.

Tim Ward, Προετοιμάζοντας την ηχητική του εγκατάσταση, ΕΠΙΤΟΠΟΥ19 (Φωτογραφία: Mike Schertzer)

Το τελικό του έργο αποτελεί έναν ηχητικό χάρτη πάνω στον οποίο όλοι αυτοί οι ήχοι συνομιλούν αναδεικνύοντας παράλληλες πραγματικότητες του νησιού. Το έργο βρίσκεται σε εξέλιξη και μπορεί να το παρακολουθήσει κανείς στον ακόλουθο σύνδεσμο: https://aporee.org/maps/projects/epitopou2019

Στο πλαίσιο της καλλιτεχνικής φιλοξενίας οργανώθηκαν τρεις συναντήσεις με το κοινό:
–              Ποιητική βραδιά με απαγγελία ποιημάτων γραμμένων για το νησί της Άνδρου από τους Μike Schertzer και Matthieu Gounelle. Παρουσίαση του εργαστηρίου που είχε προηγηθεί με θέμα το «Ακρωνύμιο», μια ιδέα του Μike Schertzer σε συνεργασία με το δημοτικό σχολείο Χώρας Άνδρου. Η απαγγελία πραγματοποιήθηκε από τα ίδια τα παιδιά.
–              Διάλεξη του αστροφυσικού Matthieu Gounelle, υπευθύνου της συλλογής μετεωριτών του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας του Παρισιού, με τίτλο: «Μετεωρίτες, από τον μύθο στην επιστήμη».
–              Ηχητική περφόρμανς με αποσπάσματα του ηχητικού χάρτη που αποτελείται από ήχους του νησιού τους οποίους κατέγραψε και επεξεργάστηκε κατά τη διάρκεια της καλλιτεχνικής φιλοξενίας στο νησί ο μουσικός Tim Ward.

Απαγγελία του κρωνύμιου από τα παιδιά του δημοτικού της Άνδρου (Φωτογραφία: Άννα Βούλγαρη) 

Η θέαση των έργων ήταν ελεύθερη για όλους, επισκέπτες, περιπατητές και κατοίκους.
Την ευθύνη για τη κινηματογραφική καταγραφή των δράσεων και το φωτογραφικό υλικό του ΕΠΙΤΟΠΟΥ έχει ο Christian Bony. http://www.epitopou.com Email : epitopou.andros@gmail.com

∗Αρχική εικόνα: Γρηγόρης Παπαγρηγορίου (Φωτογραφία: Christian Bony)

 

 

 

The post Επιτόπου: Έργα εφήμερα που μένουν στις μνήμες των ανθρώπων και στην ψηφιακή καταγραφή appeared first on Art22.



from Art22 https://ift.tt/32pMwlI
via IFTTT

Δημοσίευση σχολίου

To kaliterilamia.gr σέβεται το δικαίωμα όλων των χρηστών να εκφράζουν ελεύθερα την άποψή τους ωστόσο διατηρεί το δικαίωμα, να μην δημοσιεύει συκοφαντικά και υβριστικά σχόλια. Έτσι όποια σχόλια, περιέχουν ακατάλληλα προς το κοινό χαρακτηριστικά θα αποσύρονται από τον ιστότοπο.

Νεότερη Παλαιότερη